Μεγάλη προσοχή στις παροχές συνιστά το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής στην κυβέρνηση, ενώ τάσσεται ξεκάθαρα κατά τις επαναφοράς 13ου και 14ου μισθού στον δημόσιο τομέα, υπογραμμίζοντας ότι ο βασικός στόχος θα πρέπει να είναι η μείωση του χρέους.
Όπως τονίστηκε στην παρουσίαση της τριμηνιαίας έκθεσης του Γραφείου το βασικό αποτέλεσμα του όποιου δημοσιονομικού χώρου δημιουργηθεί από την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής ή και από την ευρωπαϊκή συμφωνία για τις αμυντικές δαπάνες θα πρέπει να είναι η ελάφρυνση των φορολογικών βαρών της μισθωτής εργασίας, με τη μείωση των φορολογικών συντελεστών και των ασφαλιστικών εισφορών.
Στην έκθεση τονίζεται ότι η ελληνική οικονομία έχει χτίσει ένα συμπαγές τείχος οικονομικής και πολιτικής σταθερότητας ενώ συνεχίζει και κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2024 την σταθερή πορεία βελτίωσης των μακροοικονομικών και δημοσιονομικών μεγεθών. Η πορεία αυτή οδήγησε τον οίκο αξιολόγησης Moody’s, τον τελευταίο από τους τρεις μεγάλους, σε αναβάθμιση του αξιόχρεου της χώρας σε επενδυτική βαθμίδα. Κριτήρια για αυτή την αναβάθμιση αποτέλεσαν η ισχυρή δέσμευση στη δημοσιονομική σύνεση και πτωτική πορεία του δημοσίου χρέους και οι αντοχές της ελληνικής οικονομίας στις εξωτερικές αρνητικές εξελίξεις.
Παράλληλα η αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος των πολιτών θα υπάρξει με μείωση της ανεργίας και αύξηση της απασχόλησης όπως αυτή ήδη καταγράφεται, με την νέα φορολογική κλίμακα που θα ελαφρύνει τη μεσαία τάξη με εισοδήματα πάνω από 20.000 ευρώ, αλλά και με αυξήσεις μισθών όπως αυτές που ανακοινώθηκαν χθες. Ωστόσο επεσήμανε ότι «ο καταλληλότερος τρόπος για αυξήσεις στο δημόσιο είναι με κίνητρα αποδοτικότητας» και όχι με οριζόντιες αυξήσεις για όλους.
Οι εκτιμήσεις για το 2025
Η επικαιροποιημένη βασική εκτίμηση του Γραφείου, για τον ρυθμό μεγέθυνσης του ΑΕΠ για το 2025 παραμένει στο 2,3%, με εύρος πρόβλεψης μεταξύ 2,2% και 2,5%. Η τελευταία εκτίμηση βασίζεται στην πρόβλεψη για ρυθμό αύξησης της ιδιωτικής κατανάλωσης στο 1,3%, ενώ για τις συνολικές επενδύσεις η πρόβλεψη διαμορφώνεται στο 8,2%. Μια σειρά παραγόντων μπορούν να επηρεάσουν θετικά ή αρνητικά τις εκτιμήσεις του Γραφείου για την πορεία της ελληνικής οικονομίας.
Παράγοντες με θετική επίδραση:
- Ο οίκος Moody’s, ο τελευταίος από τους τρεις μεγάλους οίκους αξιολόγησης, αναβάθμισε το αξιόχρεο της χώρας στην κατηγορία της επενδυτικής βαθμίδας, ενώ είχε προηγηθεί η αναβάθμιση εντός της επενδυτικής βαθμίδας από τους οίκους Scope και DBRS. Οι αναβαθμίσεις του αξιόχρεου της Ελλάδας δημιουργούν ευνοϊκότερες συνθήκες χρηματοδότησης για το σύνολο της εθνικής οικονομίας.
- Η συνεχιζόμενη μείωση των βασικών επιτοκίων της ΕΚΤ αναμένεται να δώσει περαιτέρω ώθηση στην πιστωτική επέκταση του τραπεζικού τομέα ενισχύοντας τις επενδύσεις και την ιδιωτική κατανάλωση.
- Η ιστορικής σημασίας δημοσιονομική επέκταση στην Γερμανία για υποδομές και άμυνα ύψους 500 δισ. ευρώ αναμένεται να τονώσει την αναιμική ανάπτυξη της χώρας αυτής με ευνοϊκές συνέπειες για την ευρωπαϊκή και ελληνική οικονομία.
- Η πρόσφατη συμφωνία στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για τις αμυντικές δαπάνες ενδέχεται να δώσει θετική αναπτυξιακή ώθηση σε δημοσιονομικά πιεσμένες χώρες της Ευρωζώνης. Για την Ελλάδα οφέλη θα μπορούσαν να προκύψουν μέσω κοινής Ευρωπαϊκής χρηματοδότησης αμυντικών δαπανών με ταυτόχρονη έμφαση στην αμυντικής βιομηχανίας.
- Μία ενδεχόμενη ειρηνευτική συμφωνία στην Ουκρανία θα αφαιρούσε μία σημαντική πηγή παγκόσμιας γεωπολιτικής και οικονομικής αβεβαιότητας. Μια τέτοια εξέλιξη θα αποτελούσε παράγοντα που θα συνεισφέρει θετικά στη μελλοντική ανάπτυξη στην Ευρώπη και κατ’ επέκταση και στη χώρα μας.
Οι αρνητικοί παράγοντες για την οικονομία:
- Ο κλιμακούμενος εμπορικός πόλεμος μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ, θα επιβραδύνει την ανάπτυξη της Ευρωζώνης με αρνητικές συνέπειες για την δυναμική ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας.
- Η πρωτόγνωρη οικονομική αβεβαιότητα που πηγάζει από το νέο καθεστώς οικονομικής πολιτικής των ΗΠΑ μπορεί να μειώσει την εμπιστοσύνη καταναλωτών και επιχειρήσεων για τις προοπτικές της Ευρωπαϊκής οικονομίας όπως και την ανάληψη επενδυτικού ρίσκου, με δυσμενείς συνέπειες για τις ελληνικές εξαγωγές, την κατανάλωση και τις επενδύσεις.
- Λαμβάνοντας υπόψη την κόπωση του ρυθμού αύξησης των επενδύσεων για το 2024, πιθανές καθυστερήσεις στην εκτέλεση επενδυτικών έργων του Ταμείου Ανάκαμψης θα μπορούσαν να επιβραδύνουν την αναπτυξιακή δυναμική για το 2025.
- Ο παγκόσμιος εμπορικός πόλεμος που ξεσπά ενδέχεται να αυξήσει σημαντικά τις διακυμάνσεις στις τιμές ενέργειας, πρώτων υλών και συνολικά το κόστος της παγκόσμιας εφοδιαστικής αλυσίδας, πυροδοτώντας ένα νέο κύμα πληθωρισμού με αρνητικές συνέπειες για το διαθέσιμο εισόδημα, την κατανάλωση, αλλά και την προοπτική απόσυρσης της νομισματικής σύσφιξης.
- Η επιβολή δασμών από τις ΗΠΑ στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου ενδέχεται να οδηγήσει σε έρευνα και καινοτομία για την ανάπτυξη της. Εάν δεν αντιμετωπιστεί από την EE με ανάλογη πολιτική δασμολογικής προστασίας, αυτό το γεγονός μπορεί να προκαλέσει πλήγμα στην ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών (και ελληνικών) επιχειρήσεων χάλυβα και αλουμινίου με αρνητικές επιπτώσεις στην ανάπτυξη.
Η εικόνα το 2024
Για το 2024 συνολικά το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) κατέγραψε ρυθμό ανάπτυξης 2,3%, ενώ παρουσίασε αύξηση 2,6% ετησίως για το τέταρτο τρίμηνο του 2024 σε σχέση με το τέταρτο τρίμηνο του 2023 (προσωρινά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ). Σε αντίθεση με τη χώρα μας, η ανάπτυξη στην Ευρωζώνη παραμένει ισχνή (1,1%). Σε αυτή την σημαντικά θετική επίδοση του ΑΕΠ συνετέλεσαν η αύξηση των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών (3,6% συνολικά, 5,9% για υπηρεσίες και 1,6% για αγαθά) και η αύξηση των επενδύσεων παγίου κεφαλαίου κατά 9,0%.
Η ιδιωτική κατανάλωση παρουσίασε μικρή επιβράδυνση του ρυθμού αύξησης καταγράφοντας 0,8% ετησίως για το τέταρτο τρίμηνο του 2024, ενώ για το 2024 συνολικά εξακολουθεί να παρουσιάζει ανθεκτικότητα με τον ρυθμό αύξησης να καταγράφεται στο 2,1%. Αρνητική ήταν η συμβολή της δημόσιας κατανάλωσης (-3,4%) και των εισαγωγών αγαθών και υπηρεσιών (αύξηση 2,4% συνολικά).
Ο πληθωρισμός (ετήσια ποσοστιαία μεταβολή του Εναρμονισμένου Δείκτη Τιμών Καταναλωτή) παραμένει ανθεκτικός, αρκετά πάνω από τον μέσο πληθωρισμό στην Ευρωζώνη (2,3%), και ανήλθε τον Φεβρουάριο του 2025 στο 3,0%, οριακά μειωμένος τόσο σε σχέση με τον Φεβρουάριο του 2024 (3,1%) όσο και σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα (3,1%). Αξιοσημείωτο είναι και το γεγονός ότι ο πληθωρισμός τροφίμων (περιλαμβανομένων καπνού και αλκοόλ) έχει υποχωρήσει στο 0,4% τον Φεβρουάριο του 2025, συγκριτικά με το 4,8% τον Μάρτιο του 2024 αλλά οι ανοδικές πιέσεις στις τιμές προκύπτουν από τις υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένης της στέγασης.
Οι προσπάθειες ενίσχυσης του ανταγωνισμού όπως και η ανίχνευση και αποτροπή τιμολόγησης σε συνθήκες ολιγοπωλιακής αγοράς θα πρέπει να εντατικοποιηθούν, όπως έχουμε αναφέρει στις προηγούμενες Εκθέσεις του Γραφείου. Σχετικά με τις δημοσιονομικές επιδόσεις, για το δωδεκάμηνο Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου 2024 το Ενοποιημένο Πρωτογενές Αποτέλεσμα Γενικής Κυβέρνησης με προσαρμογές καταγράφει πλεόνασμα 11.202 εκατ. ευρώ αυξημένο κατά 7.441 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με το αντίστοιχο δωδεκάμηνο του 2023.
Ο Κρατικός Προϋπολογισμός παρουσιάζει ταμειακό Πρωτογενές Πλεόνασμα 8.698 εκατ. ευρώ αυξημένο κατά 4.777 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με το δωδεκάμηνο Ιανουαρίου- Δεκεμβρίου του 2023. Τα φορολογικά έσοδα παρουσιάζουν σημαντική αύξηση, με κύριες πηγές αυτής να αποτελούν ο φόρος εισοδήματος κατά 3.108 εκατ. ευρώ, και οι φόροι επί αγαθών και υπηρεσιών κατά 3.582 εκατ. ευρώ (εκ των οποίων ο ΦΠΑ κατά 2.961 εκατ. ευρώ).
Στην πλευρά των δαπανών του Κρατικού Προϋπολογισμού παρατηρείται αύξηση κατά 2.977 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με το δωδεκάμηνο Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου του 2023, η οποία αποδίδεται στην αύξηση των δαπανών ΠΔΕ και ΤΑΑ κατά 2.113 εκατ. ευρώ καθώς και στην αύξηση των τόκων κατά 667 εκατ. ευρώ, ενώ οι πρωτογενείς δαπάνες αυξήθηκαν κατά 196 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με την εκτίμηση του ΓΠΚΒ, το Ενοποιημένο Πρωτογενές Αποτέλεσμα Γενικής Κυβέρνησης με προσαρμογές τον Ιανουάριο του 2025 καταγράφει πλεόνασμα 2.016 εκατ. ευρώ που ισοδυναμεί με μείωση κατά 854 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με τον Ιανουάριο του 2024.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
