Επ. Ανταγωνισμού: Πρόστιμα για νόθευση διαγωνισμού για το Κτηματολόγιο

Πρόστιμα που ξεπερνούν το 1 εκατ. ευρώ επέβαλλε η Επιτροπή Ανταγωνισμού σε 17 επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην αγορά μελετητικών υπηρεσιών κτηματογράφησης και υποστηρικτικών υπηρεσιών για τη δημιουργία εθνικού κτηματολογίου, για αντι-ανταγωνιστικές πρακτικές νόθευσης διαγωνισμών.

Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση, η Ολομέλεια της Επιτροπής Ανταγωνισμού με ομόφωνη απόφασή της, κατά την απλοποιημένη διαδικασία διευθέτησης διαφορών του άρθρου 29α του ν. 3959/2011, αποδέχθηκε τις σχετικές προτάσεις διευθέτησης διαφοράς που υπέβαλαν 18 επιχειρήσεις δραστηριοποιούμενες στην αγορά μελετητικών υπηρεσιών κτηματογράφησης και υποστηρικτικών υπηρεσιών για τη δημιουργία εθνικού κτηματολογίου στο σύνολο της ελληνικής επικράτειας και επέβαλε πρόστιμα συνολικού ύψους 1.081.339,64 ευρώ.

Η υπόθεση αφορά αντι-ανταγωνιστικές πρακτικές νόθευσης διαγωνισμών. Μία εκ των ελεγχόμενων εταιρειών υπέβαλε αίτηση υπαγωγής στο Πρόγραμμα Επιείκειας για χορήγηση απαλλαγής από τα πρόστιμα, σύμφωνα με την Απόφαση 526/VI/2011 της ΕΑ. 

Η έρευνα εκκίνησε το Νοέμβριο του 2021 στην αγορά μελετητικών υπηρεσιών κτηματογράφησης και υποστηρικτικών υπηρεσιών για τη δημιουργία εθνικού κτηματολογίου. Συνολικά πραγματοποιήθηκαν επιτόπιοι έλεγχοι σε 26 επιχειρήσεις.

Δεκαοχτώ από τις ελεγχόμενες εταιρείες υπήχθησαν σε Διαδικασία Διευθέτησης Διαφορών, βάσει της παρ. 14 της απόφασης ΕΑ 790/2022.

Από την έρευνα διαπιστώθηκε ότι ορισμένες εκ των ελεγχόμενων επιχειρήσεων ήρθαν σε επικοινωνία στο πλαίσιο συναντήσεων και κατ’ ιδίαν επαφών, προκειμένου να συμφωνήσουν την κατανομή μεταξύ τους των επιμέρους είκοσι οκτώ (28) μελετών κτηματογράφησης του από 04.10.2013 προκηρυχθέντος διαγωνισμού από την Εθνικό Κτηματολόγιο και Χαρτογράφηση ΑΕ (καθολικός διάδοχος του οποίου είναι σήμερα το ΝΠΔΔ με την επωνυμία ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ) για την «Ανάθεση συμβάσεων μελετών κτηματογράφησης & υποστηρικτών υπηρεσιών για τη δημιουργία εθνικού κτηματολογίου στο υπόλοιπο της χώρας», με τον καθορισμό του μειοδότη για εκάστη εξ αυτών.  Οι επιχειρήσεις αυτές συμμετείχαν σε οριζόντια σύμπραξη νόθευσης διαγωνισμών και συγκεκριμένα σε συμφωνία ή και εναρμονισμένη πρακτική ως προς την κατανομή των μελετών των σχετικών διαγωνισμών με  καθορισμό του μειοδότη για καθεμία από τις μελέτες αυτές (οριζόντια σύμπραξη κατανομής αγορών). Με την ανωτέρω συμπεριφορά, ιδωμένη στο σύνολό της, οι εμπλεκόμενες επιχειρήσεις μείωσαν προληπτικά την αβεβαιότητα που συνεπάγεται η αυτοδύναμη ανταγωνιστική συμπεριφορά. 

Η εν λόγω οριζόντια σύμπραξη είχε ενιαίο και διαρκή χαρακτήρα και εκτείνεται συνολικά (με επιμέρους διαφοροποιήσεις για τις εμπλεκόμενες εταρείες) από το Σεπτέμβριο 2013 έως και τον Δεκέμβριο του 2020. 

Η ΕΑ κατά την επιμέτρηση του προστίμου υπολόγισε το βασικό ποσό προστίμου, εφαρμόζοντας τον υψηλότερο συντελεστή που έχει εφαρμόσει στο παρελθόν σε αντίστοιχες υποθέσεις νόθευσης δημόσιων διαγωνισμών. Ωστόσο, για όλες τις εμπλεκόμενες εταιρείες, το ποσό του προστίμου περιορίστηκε στο εκ του νόμου ανώτατο ποσό που μπορεί να επιβληθεί, ήτοι στο 10% επί του συνολικού κύκλου εργασιών εκάστης επιχείρησης κατά την προηγούμενη της έκδοσης της απόφασης χρήσης ή της χρήσης παύσης της παράβασης, κατά περίπτωση.

Με την Απόφασή της, η ΕΑ χορήγησε στην εταιρεία και στο αιτούν φυσικό πρόσωπο το ευεργέτημα της επιείκειας με πλήρη απαλλαγή από το πρόστιμο, κατά την παρ. 47 της Απόφασης ΕΑ 526/V/2011 (Προγράμματος Επιείκειας).

Η ΕΑ επέβαλε μειωμένα πρόστιμα στις λοιπές εταιρείες, λόγω της διαδικασίας διευθέτησης διαφορών (μείωση 15%), για την τέλεση των διαπιστωθεισών παραβάσεων του άρθρου 1 του ν. 3959/2011 και 101 ΣΛΕΕ, ως ακολούθως: 

Πρόγραμμα Επιείκειας 

Η διαπίστωση συμμετοχής επιχείρησης σε συμφωνίες καρτελικής φύσεως, δηλαδή σε μυστικές συμφωνίες μεταξύ ανταγωνιστών, οι οποίες έχουν ως αντικείμενο τον καθορισμό τιμών ή ποσοτήτων, κατανομή πελατών ή μεριδίων αγοράς, ή βάσει των οποίων λαμβάνει χώρα νόθευση διαγωνισμών, μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικά πρόστιμα από την ΕΑ, σε ποινικές κυρώσεις των υπεύθυνων φυσικών προσώπων και σε αποκλεισμό των εμπλεκόμενων επιχειρήσεων από δημόσιους διαγωνισμούς και συμβάσεις παραχωρήσεων για τρία (3) έτη από την έκδοση της απόφασης.

Η ένταξη στο πρόγραμμα επιείκειας της ΕΑ έχει σημαντικά πλεονεκτήματα για τις επιχειρήσεις, ενώσεις επιχειρήσεων και τα φυσικά πρόσωπα που έχουν εμπλακεί σε τέτοιου είδους συμφωνίες, καθώς με αυτή επιτυγχάνεται:

• Ολική ή μερική απαλλαγή από τα διοικητικά πρόστιμα ή μείωση αυτών,
• Εξάλειψη του αξιοποίνου ή μειωμένη ποινή για τα υπαίτια φυσικά πρόσωπα,
• Πλήρης απαλλαγή της επιχείρησης από κάθε είδους διοικητικές κυρώσεις, και
• Μη αποκλεισμό των επιχειρήσεων από τους δημόσιους διαγωνισμούς ή τις συμβάσεις παραχώρησης