«Καμπάνες» κινδύνου έχουν ηχήσει για το παγκόσμιο οικοσύστημα startups καθώς η δυσκολία εύρεσης χρηματοδότησης έχει οδηγήσει τις χρεoκοπίες σε ρεκόρ δεκαετίας. Πλέον, οι μέρες όπου οι αποτιμήσεις εκτοξεύονταν εν μία νυκτί την περίοδο της πανδημίας έχουν περάσει, με τους επενδυτές να προχωρούν σε προσεκτικές τοποθετήσεις και τα λουκέτα να πληθαίνουν.
Σύμφωνα με στοιχεία της Carta, οι χρεοκοπίες start-up στις ΗΠΑ αυξήθηκαν κατά 60% τον τελευταίο χρόνο, καθώς οι ιδρυτές τους ξεμένουν από μετρητά. Μέσα σε μόλις τρεις μήνες, περισσότερες από 250 startups κατέβασαν ρολά, με τον αριθμό εκείνων που τερματίζουν την λειτουργία τους να αυξάνεται σταθερά την τελευταία διετία. Είναι χαρακτηριστικό πως στο πρώτο τρίμηνο του 2023 τα λουκέτα σε startups στις ΗΠΑ αυξήθηκαν κατά 124% έναντι του αντίστοιχου τριμήνου του 2022, ενώ στο πρώτο τρίμηνο του 2024 σημειώθηκε αύξηση κατά 58% έναντι του πρώτου τριμήνου του 2023.
H εξασφάλιση της χρηματοδότησης δεν ήταν ικανή για να σώσει τις startups καθώς από τις 254 startup που έκλεισαν στο πρώτο τρίμηνο του 2024, οι 136 είχαν ολοκληρώσει προηγουμένως τουλάχιστον έναν κύκλο χρηματοδότησης εν αντιθέσει με τις υπόλοιπες 118. Επίσης, τερματισμός λειτουργίας υπήρξε σε startups που βρίσκονται σε όλα τα επίπεδα ωρίμανσης. Χαρακτηριστικά αυξήθηκαν κατά 102% τα λουκέτα σε startup στο στάδιο εκκίνησης, κατά 61% σε αυτές που ήταν σε επίπεδο series A και κατά 133% σε series B.
Όπως αναφέρουν τα στοιχεία της Carta, μετά το άλμα που είχαν καταγράψει την διετία 2021-2022 που έφτασαν σε επίπεδα ρεκόρ, οι χρηματοδοτήσεις προς startup, η εικόνα αυτή άλλαξε άρδην την επόμενη διετία, με τον αριθμό των χρηματοδοτήσεων να υποχωρεί δραματικά έπειτα και από την κατάρρευση της Sillicon Valley Bank την περασμένη χρονιά. Η SVB ήταν ο σημαντικότερος χρηματοδοτικός φορέας των νεοφυών εταιρειών.
Ειδικότερα, στο τελευταίο τρίμηνο του 2023, πραγματοποιήθηκαν τουλάχιστον 1.000 χρηματοδοτήσεις λιγότερες σε σχέση με το τέταρτο τρίμηνο του 2021, με τους αναλυτές της Carta να σημειώνουν πως «η λειτουργία μιας startup είναι μια βασανιστική διαδικασία. Εάν η χρηματοδότηση εξαντληθεί, πολλοί ιδρυτές δεν έχουν άλλη επιλογή από το να κλείσουν την εταιρεία».
Επιπλέον, οι επενδυτές αναζητούν πλέον ασφαλή καταφύγια επενδύσεων σε ένα περιβάλλον υψηλών επιτοκίων και πληθωριστικών πιέσεων, με την Carta επισημαίνει πως μόλις το 9% των επιχειρηματικών funds που συγκεντρώθηκαν το 2021 επέστρεψαν κεφάλαια στους τελικούς επενδυτές τους. Συγκριτικά, το ένα τέταρτο των κεφαλαίων του 2017 είχε επιστρέψει κεφάλαια, στο ίδιο στάδιο. Πλέον οι επενδυτές στρέφονται κυρίως σε startups Τεχνητής Νοημοσύνης με περισσότερα από 2 δισ. δολάρια να έχουν διοχετευθεί προς αυτή την κατεύθυνση μέσα στο 2024.
Δυσκολίες και στο ελληνικό οικοσύστημα
Οι διεθνείς πιέσεις δεν έχουν αφήσει ανεπηρέαστο το ελληνικό οικοσύστημα των νεοφυών επιχειρήσεων, καθώς τα τελευταία χρόνια έχει καταγραφεί σημαντική πτώση στις ροές χρηματοδότησης, που είχαν ανέλθει σε ιστορικό υψηλό το 2021.
Τα υψηλά επιτόκια παρέμειναν, ενώ οι αναταράξεις που έχουν προκαλέσει οι γαλλικές εκλογές, η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η κρίση στη Μ. Ανατολή, αλλά και οι επερχόμενες αμερικανικές εκλογές έχουν προβληματίσει τους επενδυτές και έχουν στριμώξει τις startup. Οι επενδυτές δεν παρουσιάζονται διατεθειμένοι να ρισκάρουν επενδύοντας στα πρώιμα στάδια μιας νεοφυούς επιχείρησης δείχνοντας προτίμηση να κινούνται στρατηγικά σε ώριμες εταιρείες.
Μετά την έκρηξη που υπήρξε την περίοδο της πανδημίας, όπου πολλές startup γεννήθηκαν εν μέσω μηδενικών επιτοκίων, η κάνουλα της χρηματοδότησης έχει περιοριστεί σημαντικά, με τους επενδυτές να προχωρούν σε προσεκτικές κινήσεις. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Marathon Venture Capital, το ελληνικό οικοσύστημα startup έχει συγκεντρώσει φέτος 845 εκατ. δολάρια συνεχίζοντας να υποχωρεί από το ιστορικό υψηλό του 2021 των 4,48 δισ. δολαρίων και τις σημαντικές επενδύσεις του 2022.
Τα 845 εκατ. δολάρια έχουν τοποθετηθεί σε 76 γύρους χρηματοδότησης από 60 διαφορετικούς επενδυτές, ενώ έχουν υπάρξει 9 εξαγορές εταιρειών. Οι ελληνικές startups που βρίσκονται εκτός συνόρων είναι οι περισσότερες που «άλλαξαν χέρια», ωστόσο το deal της BETA CAE έχει αποτελέσει το κορυφαίο exit ελληνικής εταιρείας τη φετινή χρονιά.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
