Συμπληρώνονται φέτος 52 χρόνια από την εξέγερση των φοιτητών στο Πολυτεχνείο, γεγονός που εκτυλίχθηκε τα ξημερώματα της 17ης Νοεμβρίου 1973, όταν άρμα μάχης του στρατού έσπασε τη σιδερένια πύλη του ιδρύματος, με τραγικές συνέπειες για τους συγκεντρωμένους φοιτητές.
Η κατάληψη του Πολυτεχνείου και η βίαιη καταστολή της αποτέλεσαν διαχρονικό σύμβολο αντίστασης στη Δικτατορία και αγώνα για την Ελευθερία. Οκτώ μήνες αργότερα, τον Ιούλιο του 1974, το καθεστώς κατέρρευσε, ανοίγοντας τον δρόμο για τη Μεταπολίτευση.
Η πρώτη επέτειος της εξέγερσης συνέπεσε με τις πρώτες εκλογές της μεταπολιτευτικής περιόδου, που διεξήχθησαν στις 17 Νοεμβρίου 1974. Για τον λόγο αυτό, οι επίσημες εκδηλώσεις μνήμης μετατέθηκαν κατά μία εβδομάδα, συνοδευόμενες από μια μαζική πορεία προς την πρεσβεία των ΗΠΑ.
Το 1975, στη δεύτερη επέτειο, η αιματοβαμμένη σημαία της εξέγερσης βρέθηκε για πρώτη φορά στην κεφαλή της πορείας, την οποία κρατούσαν τα μέλη του Κεντρικού Συμβουλίου της Εθνικής Φοιτητικής Ένωσης Ελλάδος (ΕΦΕΕ).
Σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο Βαγγέλης Ζιώγας, υποψήφιος διδάκτορας Νεότερης και Σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας του ΕΚΠΑ, αναφέρθηκε στη συμβολή της ΕΦΕΕ τόσο στη διοργάνωση της πορείας του 1975, όσο και στη διαμόρφωση της μεταπολιτευτικής Ελλάδας.
Ο κ. Ζιώγας τόνισε ότι η επέτειος του Πολυτεχνείου το 1975 αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα της συμβολής των φοιτητών και ειδικά της ΕΦΕΕ στην εδραίωση της Γ' Ελληνικής Δημοκρατίας. Η υψηλή συμμετοχή επιβεβαίωνε ότι το φοιτητικό κίνημα καθιερωνόταν ως βασικός άξονας της «μυθολογίας της Μεταπολίτευσης», με τη νεολαία να διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο.
Σύμφωνα με τον ίδιο, οι φοιτητικές οργανώσεις ανέλαβαν κεντρικό ρόλο όχι μόνο στη συνδικαλιστική ανασυγκρότηση της νεολαίας, αλλά και στη γενικότερη κοινωνική κινητοποίηση της εποχής.
Η νόμιμη δράση του φοιτητικού κινήματος μετά τον Ιούλιο του 1974 ενίσχυσε περαιτέρω τη δυναμική του, με παρεμβάσεις που ξεπερνούσαν τα πανεπιστημιακά ζητήματα και αφορούσαν ευρύτερες πολιτικές εξελίξεις, όπως την αποχουντοποίηση, το Κυπριακό, τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και τη θέση της Ελλάδας σε διεθνείς οργανισμούς.
Καθοριστικός σταθμός υπήρξε η σύγκληση του πρώτου Εθνικού Φοιτητικού Συμβουλίου τον Μάιο του 1975 και η εκλογή του πρώτου Κεντρικού Συμβουλίου της ΕΦΕΕ, με πρόεδρο τον Γιώργο Σταματάκη από την ΚΝΕ. Το νέο αυτό όργανο ανέλαβε τον συντονισμό σημαντικών φοιτητικών δράσεων και πρωτοβουλιών.
Η οργάνωση της πορείας για την επέτειο του Πολυτεχνείου στις 17 Νοεμβρίου 1975 αποτέλεσε την πρώτη μεγάλη δοκιμασία για τη νέα ΕΦΕΕ. Η κινητοποίηση είχε ιδιαίτερη βαρύτητα, καθώς ήταν η πρώτη φορά που πραγματοποιούνταν ανήμερα της επετείου, αφού το 1974 οι εορτασμοί είχαν μετατεθεί λόγω εκλογών.
Όπως και την προηγούμενη χρονιά, έτσι και το 1975 η πορεία γνώρισε ευρεία αποδοχή, καταγράφοντας μία από τις μεγαλύτερες δημόσιες κινητοποιήσεις της περιόδου, σύμφωνα με δημοσιεύματα της εποχής.
Οι εκτιμήσεις για τον αριθμό των διαδηλωτών διέφεραν, με κάποιες πηγές να κάνουν λόγο για ένα εκατομμύριο συμμετέχοντες και άλλες να αναφέρουν περίπου 350.000 άτομα.
Στην πορεία πρωταγωνίστησαν οι φοιτητικές νεολαίες, όπως η ΚΝΕ, η Νεολαία ΠΑΣΟΚ, ο «Ρήγας Φεραίος» και φοιτητές της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς, που διαμόρφωσαν τη φυσιογνωμία της κινητοποίησης.
Η παρουσία της «ματωμένης σημαίας του Πολυτεχνείου» στην κεφαλή της πορείας αποτέλεσε σημείο αναφοράς, ενισχύοντας τη σύνδεση της ιστορικής μνήμης με τη σύγχρονη φοιτητική δράση.
Η ΕΦΕΕ φρόντισε για την ομαλή διεξαγωγή της πορείας, αναπτύσσοντας δίκτυα περιφρούρησης και αποτρέποντας εντάσεις. Η επιτυχής ολοκλήρωση της κινητοποίησης συνέβαλε στην καθιέρωση της επετείου ως θεσμού, ενώ ανέδειξε τη νεολαία ως αξιόπιστο φορέα διαλόγου στη δημόσια ζωή της χώρας.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
