Τη σημασία των πνευματικών αξιών και της καλλιέργειας της «πνευματικής νοημοσύνης» στην εκπαίδευση ανέδειξε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, κατά τη διάρκεια επισκέψεών του σε σχολεία της Θεσσαλονίκης.
Μιλώντας σε μαθητές και εκπαιδευτικούς, τόνισε ότι η χριστιανική πίστη αποτελεί ένα ηχηρό «ναι» στη ζωή, πηγή έμπνευσης για δημιουργική δράση και χαρά στην κοινωνία με τον συνάνθρωπο.
Ο κ. Βαρθολομαίος προέτρεψε τους μαθητές να καλλιεργούν την «πνευματική νοημοσύνη», υπογραμμίζοντας παράλληλα ότι η απόρριψη των θετικών δυνατοτήτων της τεχνολογίας βασίζεται σε παρανόηση του χριστιανικού ήθους και δεν αποτελεί συνέπειά του.
Όπως σημείωσε, πολλά μεγάλα προβλήματα της ανθρωπότητας δεν λύνονται μόνο με τη βοήθεια της επιστήμης και της τεχνολογίας, αλλά απαιτούνται και άλλες πνευματικές δυνάμεις, με πρώτη τη χριστιανική πίστη.
Κατά την επίσκεψή του στο Εκπαιδευτήριο «Ο Απόστολος Παύλος» στην Πυλαία, ο Οικουμενικός Πατριάρχης προσκύνησε στο Ναΰδριο και τέλεσε Τρισάγιο στον τάφο του ιδρυτή του σχολείου, μακαριστού Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Λεωνίδα Παρασκευόπουλου. Η θερμή υποδοχή από διευθύνσεις, εκπαιδευτικούς και μαθητές συνοδεύτηκε από παραδοσιακά τραγούδια και χορούς.
Ο κ. Βαρθολομαίος επεσήμανε τον ρόλο του δασκάλου, λέγοντας ότι παραμένει η «ψυχή του σχολείου» παρά τις ταχύτατες αλλαγές στην εκπαίδευση. Υπογράμμισε πως ο δάσκαλος αντιστέκεται στη μετατροπή της διδασκαλίας σε απλή πληροφόρηση και θεωρεί την αποστολή του ως αγωγή αξιών μέσα σε ένα σχεσιακό περιβάλλον, όπου οι μαθητές αναπτύσσουν γνήσιο πνεύμα μαθητείας.
Αναφερόμενος στις σύγχρονες τεχνολογικές, οικονομικές και πολιτισμικές εξελίξεις, ο Οικουμενικός Πατριάρχης μίλησε για τη βαθιά αλλαγή της παιδικής ηλικίας και την πρόκληση της πρώιμης συμμετοχής των παιδιών στα προβλήματα και τον ευδαιμονισμό του κόσμου των ενηλίκων. Τόνισε ότι η διαπαιδαγώγηση της νέας γενιάς γίνεται ολοένα και πιο σύνθετη, καθώς η ανθρωπιά δεν είναι δεδομένη αλλά κατακτάται με αγώνες και χρόνο.
Σε άλλο σημείο της ομιλίας του, ο κ. Βαρθολομαίος επισήμανε πως η αδιαφορία ή η απόρριψη των θετικών δυνατοτήτων της τεχνολογίας προέρχεται από παρανόηση του χριστιανικού ήθους. Υπογράμμισε ότι η χρήση της τεχνολογίας δεν σημαίνει αποδοχή όλων των πτυχών της τεχνολογικής επανάστασης, ούτε ταύτιση της προόδου με την τεχνολογική εξέλιξη.
Όπως ανέφερε, πολλά προβλήματα της ανθρωπότητας απαιτούν πνευματικές δυνάμεις για την αντιμετώπισή τους, με τη χριστιανική πίστη να αποτελεί βασικό πυλώνα. Τόνισε επίσης ότι οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί είναι κληρονόμοι μιας μοναδικής πνευματικής παράδοσης, που εμπνέει και καθοδηγεί τόσο για την αντιμετώπιση των σύγχρονων προκλήσεων όσο και για την αξιοποίηση των θετικών δυνατοτήτων του πολιτισμού.
Το μεσημέρι της ίδιας ημέρας, ο Οικουμενικός Πατριάρχης επισκέφθηκε το Κολλέγιο «ΔΕΛΑΣΑΛ» στα Πεύκα, όπου έγινε δεκτός από τον Μητροπολίτη Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως Βαρνάβα, εκπροσώπους της Αδελφότητας, τον διευθυντή και εκπαιδευτικούς, ενώ μαθητές και μαθήτριες τον τίμησαν με τραγούδια της χορωδίας.
Ο κ. Βαρθολομαίος σημείωσε ότι, παρά την έκρηξη της τεχνολογίας, ο καλός δάσκαλος του χθες έχει πολλά κοινά με τον υπεύθυνο εκπαιδευτικό του σήμερα. Τόνισε ότι ο σύγχρονος εκπαιδευτικός καλείται να στηρίζει τους μαθητές ώστε η απόκτηση γνώσεων να συνοδεύεται από αξιολογικό προσανατολισμό, κοινωνική και περιβαλλοντική ευαισθησία και ανάπτυξη υπευθυνότητας.
Κλείνοντας, προέτρεψε τους μαθητές να διατηρούν επαφή με τις υψηλές αξίες της χριστιανικής παράδοσης και τις ανθρωπιστικές κατακτήσεις. Επεσήμανε ότι η ζωή αποτελεί πεδίο για προσφορά, πραγμάτωση αξιών και εφαρμογή των εντολών του Θεού, με κεντρικό πυρήνα την αγάπη.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης αναφέρθηκε επίσης στη δική του μαθητική διαδρομή, επισημαίνοντας πως οι δάσκαλοί του του ενστάλαξαν εμπιστοσύνη στην πρόνοια του Θεού, σεβασμό στις παραδόσεις, αγάπη για τον άνθρωπο και τη φύση, την αξία της μάθησης και της συμβολής στο κοινό καλό. Υπενθύμισε τα λόγια του Αριστοτέλη για το «ευ ζην» και τη σημασία της προσφοράς στην κοινωνία και της δημιουργικής σχέσης με τον πολιτισμό.
Στη συνέχεια, ο Οικουμενικός Πατριάρχης προγραμματίζει να επισκεφθεί την Ιερά Κοινοβιακή Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου στο Πανόραμα και να παραστεί σε σύναξη μοναστικών αδελφοτήτων της Ιεράς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης