Τον οδικό χάρτη για την ενίσχυση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ) στην Ελλάδα, παρουσίασε η Τεχνικά Υπεύθυνη των Συστημάτων Υγείας στο Περιφερειακό Γραφείο Ευρώπης του ΠΟΥ, Λενιώ Καψάσκη, σε συνέντευξή της στο Πρακτορείο FM.
Το πρόγραμμα, το οποίο ξεκίνησε τον Ιούλιο και θα διαρκέσει έως τον Μάιο του 2026, υλοποιείται υπό την αιγίδα του υπουργείου Υγείας, με τη στήριξη του Ταμείου Ανάκαμψης (RRF) και του Γραφείου του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για την Ποιότητα της Υγειονομικής Περίθαλψης και την Ασφάλεια των Ασθενών στην Αθήνα.
Στόχος της πρωτοβουλίας είναι η ενίσχυση της ΠΦΥ με έμφαση στην ποιότητα, την προσβασιμότητα και τη βιωσιμότητα, ώστε να δημιουργηθεί ένα δίκαιο και ανθεκτικό σύστημα υγείας για όλους, με ιδιαίτερη μέριμνα για τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες και τις απομακρυσμένες περιοχές.
Η κ. Καψάσκη τόνισε ότι το μεγαλύτερο βάρος στο σύστημα υγείας προέρχεται από τις χρόνιες παθήσεις, οι οποίες συχνά οδηγούν σε νοσηλείες που θα μπορούσαν να αποφευχθούν με κατάλληλη πρωτοβάθμια φροντίδα. Εξέχουσα σημασία αποδίδεται στην εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας και στην αξιοποίηση δεδομένων για τη λήψη αποφάσεων που ανταποκρίνονται στις τοπικές ανάγκες.
Ο ρόλος του ΠΟΥ και οι βασικοί πυλώνες του προγράμματος
Ο ΠΟΥ λειτουργεί ως συντονιστής και τεχνικός εταίρος, παρέχοντας διεθνή εμπειρία και επιστημονική τεκμηρίωση στις ελληνικές αρχές, με στόχο οι δράσεις να είναι αποτελεσματικές και εναρμονισμένες με τα ευρωπαϊκά και διεθνή πρότυπα.
Η συνεργασία με κυβερνήσεις, υπουργεία, οργανισμούς και την κοινωνία των πολιτών αποτελεί βασικό παράγοντα για την επίτευξη του στόχου “Υγεία για Όλους”. Σύμφωνα με την κ. Καψάσκη, η στενή συνεργασία με τους φορείς και τις υγειονομικές περιφέρειες δημιουργεί προσδοκίες για σημαντικές αλλαγές το επόμενο διάστημα.
Το πρόγραμμα αναμένεται να οδηγήσει σε καλύτερη οργάνωση των δομών υγείας, με έμφαση στη χρήση δεδομένων για τη στελέχωση, τις ειδικότητες και τον εξοπλισμό. Επίσης, θα βελτιωθούν οι μηχανισμοί παραπομπής, ώστε πολίτες και γιατροί να γνωρίζουν τη σωστή διαδρομή εξυπηρέτησης.
Η ενδυνάμωση του ανθρώπινου δυναμικού μέσω επιμορφώσεων και η αξιοποίηση της τηλεϊατρικής αποτελούν βασικά εργαλεία. Επιπλέον, σχεδιάζεται η υλοποίηση ψηφιακής πλατφόρμας για τεκμηριωμένες αποφάσεις, με δυνατότητα συμμετοχής και πρόσβασης των πολιτών.
Οι τέσσερις βασικοί πυλώνες του προγράμματος είναι: η ισότιμη πρόσβαση στις υπηρεσίες, η πρόληψη και διαχείριση χρόνιων παθήσεων, η εκπαίδευση και ενδυνάμωση των επαγγελματιών υγείας, και η αξιοποίηση δεδομένων και τεχνολογιών για καλύτερες αποφάσεις.
Φροντίδα στο σπίτι και διεθνείς καλές πρακτικές
Η φροντίδα στο σπίτι αποτελεί βασική προτεραιότητα του προγράμματος, με τη διεθνή εμπειρία να αξιοποιείται προσαρμοσμένη στις ελληνικές ανάγκες. Η Πορτογαλία αποτελεί παράδειγμα χώρας που πέτυχε σημαντικές μεταρρυθμίσεις στην πρωτοβάθμια φροντίδα, ενώ έχουν μελετηθεί πρακτικές και από χώρες όπως η Ιταλία και η Ισπανία.
Έχουν πραγματοποιηθεί επισκέψεις σε ΤΟΜΥ και Κέντρα Υγείας διαφόρων υγειονομικών περιφερειών, καθώς και μελέτες για την ποιότητα της φροντίδας και την ασφάλεια των ασθενών. Η πανδημία ανέδειξε τη σημασία της ανθεκτικότητας και της πρόληψης, υπογραμμίζοντας την ανάγκη ενίσχυσης της πρωτοβάθμιας φροντίδας για τη μείωση των ανισοτήτων στην υγεία και την καλύτερη προετοιμασία απέναντι σε μελλοντικές προκλήσεις.