Το πλήρως αποκατεστημένο κτήριο του Παλαιού Τελωνείου Ναυπλίου, ένα αρχιτεκτονικό και ιστορικό ορόσημο της περιοχής, παραδόθηκε και επίσημα προς χρήση μετά από πολυετείς εργασίες συντήρησης και ανάδειξης. Τα εγκαίνια πραγματοποίησε η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, επισφραγίζοντας έναν κύκλο επένδυσης στην πολιτιστική υποδομή του Ναυπλίου.
Το έργο πραγματοποιήθηκε υπό την εποπτεία της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Δυτικής Ελλάδας και Πελοποννήσου, και χρηματοδοτήθηκε με περίπου 1.400.000 ευρώ μέσα από το πρόγραμμα ΥΜΕΠΕΡΑΑ-ΕΣΠΑ των περιόδων 2014-2020 και 2021-2027.
Κέντρο Πολιτισμού για τη Νέα Εποχή του Ναυπλίου
Το ανακαινισμένο Παλαιό Τελωνείο μετατρέπεται σε έναν σύγχρονο πολιτιστικό και εκθεσιακό χώρο, ενισχύοντας τη θέση του Ναυπλίου ως προορισμού πολιτισμού στη νότια Ελλάδα.
Η διαχείριση του χώρου ανατίθεται από κοινού στο υπουργείο Πολιτισμού και τον Δήμο Ναυπλιέων, με στόχο την πολυλειτουργική του αξιοποίηση. Σύμφωνα με τη μελέτη αποκατάστασης, το κτήριο διαθέτει πλέον διακριτούς χώρους και ανεξάρτητες εισόδους και εξόδους, ώστε να υποστηρίζει παράλληλες δράσεις των δύο φορέων.
Κατά τη διάρκεια της τελετής, υπογράφηκε Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ ΥΠΠΟ και Δήμου Ναυπλιέων που αποσκοπεί στη μακροπρόθεσμη αξιοποίηση του κτηρίου ως «ζωντανού πολιτιστικού κυττάρου», συνδέοντας το ιστορικό παρελθόν του με το σύγχρονο αστικό περιβάλλον. Σύμφωνα με τους όρους της συμφωνίας, το δυτικό τμήμα του Τελωνείου παραχωρείται στον Δήμο για πέντε έτη - με δυνατότητα επέκτασης - και θα λειτουργήσει ως κέντρο ενημέρωσης και τουριστικής προβολής, δίνοντας έμφαση στα ψηφιακά μέσα και στις διαδραστικές παρουσιάσεις.
Το Τελωνείο ως Σύγχρονος Πολιτιστικός Φορέας
«Η πλήρης αποκατάσταση και επαναλειτουργία του Παλαιού Τελωνείου Ναυπλίου αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο η πολιτιστική κληρονομιά μπορεί να ενταχθεί δυναμικά και δημιουργικά στον σύγχρονο κοινωνικό, πολιτιστικό -και εν προκειμένω- αστικό ιστό», σημείωσε η κ. Μενδώνη.
Το ιστορικό κτήριο, που αποδίδεται στον αρχιτέκτονα Σταμάτη Κλεάνθη και χρονολογείται από το ξεκίνημα του ανεξάρτητου ελληνικού κράτους, παρέμεινε ανενεργό για 25 χρόνια. Η αποκατάσταση του προχώρησε στο πλαίσιο ενός ευρύτερου στρατηγικού σχεδιασμού για την ανάδειξη της πολιτιστικής ταυτότητας των περιφερειών.
Η υπουργός επισήμανε ακόμη ότι «το Τελωνείο, που ιστορικά συνδεόταν απολύτως με το λιμάνι και τη θάλασσα, ανοίγει και πάλι τις πύλες του με μία σημαντική έκθεση που αναδεικνύει αυτή τη διαχρονική σχέση του». Στα εγκαίνια οργανώθηκε έκθεση της Εθνικής Πινακοθήκης με έργα καταξιωμένων ελλήνων ζωγράφων, αφιερωμένη στα 204 χρόνια ελεύθερου ελληνικού κράτους με θεματικό άξονα τη θάλασσα. Παράλληλα, η Εθνική Λυρική Σκηνή προσέφερε μουσικό πρόγραμμα εμπνευσμένο από το υδάτινο στοιχείο, ενισχύοντας το συνολικό πολιτιστικό αφήγημα της επετείου.
Η κ. Μενδώνη τόνισε ακόμη: «Το Τελωνείο μετατρέπεται σε ενεργό οργανισμό πολιτισμού και δημιουργίας, σημείο αναφοράς της πόλης και εφαλτήριο εξωστρέφειας και σύγχρονης ταυτότητας», ευχαριστώντας τα στελέχη και τους φορείς που συνεργάστηκαν για την υλοποίηση του έργου.
Έκθεση «Θάλασσα, ζείδωρος πνοή»: Στο Επίκεντρο η Θαλάσσια Κληρονομιά
Παράλληλα με τα εγκαίνια, παρουσιάστηκε η έκθεση «Θάλασσα, ζείδωρος πνοή», μια συνεργασία με την Εθνική Πινακοθήκη - Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου. Βασισμένη στη διεθνή έκθεση που προηγήθηκε στη Νέα Υόρκη, εμπλουτισμένη τώρα με νέα έργα, φιλοξενεί δημιουργίες που φωτίζουν τον αδιάλειπτο δεσμό των Ελλήνων με τη θάλασσα μέσα από τη θαλασσογραφία, καθιστώντας το Ναύπλιο σύμβολο ναυτοσύνης και πολιτισμού.
Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 20 Σεπτεμβρίου 2025, κρατώντας το Παλαιό Τελωνείο ανοιχτό στο κοινό και αναβαθμίζοντας τον ρόλο του ως κόμβου πολιτιστικής εξωστρέφειας και καλλιτεχνικής συνεργασίας.
Στην τελετή παρευρέθηκαν κυβερνητικοί αξιωματούχοι, εκπρόσωποι της τοπικής αυτοδιοίκησης, στελέχη του Υπουργείου Πολιτισμού, και προσωπικότητες από το χώρο των τεχνών, υπογραμμίζοντας τη σημασία του έργου για την πολιτιστική και τουριστική ανάπτυξη του Ναυπλίου.