Το έργο SECRETed είναι ένα καινοτόμο ερευνητικό έργο, χρηματοδοτούμενο από την Ε.Ε., το οποίο έχει σκοπό να ξεκλειδώσει τις δυνατότητες των μικροοργανισμών της φύσης. Αυτό το πετυχαίνει συνδυάζοντας διαφορετικές επιστήμες όπως η βιολογία, η βιοτεχνολογία, η τεχνητή νοημοσύνη και η βιομηχανική παραγωγή, με αποτέλεσμα την ανακάλυψη φυσικών συστατικών, αλλά και την ανάπτυξη νέων, με στοχευμένες ιδιότητες, τα οποία ενισχύουν την αποτελεσματικότητα ποικίλων προϊόντων σε εφαρμογές όπως τα φάρμακα, τα καλλυντικά, τα συμπληρώματα διατροφής και την αγροκαλλιέργεια.
- Αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση χρόνιων παθήσεων.
- Αντιμετώπιση μικροβίων ανθεκτικών στα αντιβιοτικά.
- Σκευάσματα αντιγηραντικής και αντιρυτιδικής δράσης
- Πρώιμη ανίχνευση και αντιμετώπιση φλεγμονωδών ασθενειών
- Αποδοτικότερη εφαρμογή λιπασμάτων
Το έργο SECRETed εστιάζει σε δύο κατηγορίες εξειδικευμένων χημικών – των επιφανειοδραστικών και των σιδεροφόρων – τα οποία προστατεύουν και δρουν επικουρικά με άλλες ενεργές ουσίες, όπως τα αντιοξειδωτικά και τα λιπάσματα, κατά την εφαρμογή και απορρόφησή τους από τον ανθρώπινο οργανισμό και τα φυτά, αντίστοιχα.
Με δύο λόγια:
- Επιφανειοδραστικά συστατικά: Είναι ουσίες που επιτρέπουν στα ρευστά (όπως το νερό) να "αιχμαλωτίζουν" και να διαλύουν άλλες επιθυμητές ή ανεπιθύμητες ουσίες, όπως ακαθαρσίες, αντιοξειδωτικά, λάδι κ.ά.
- Σιδεροφόρα συστατικά: Είναι ουσίες που χρησιμοποιούνται από τους μικροοργανισμούς, ώστε να «δεσμεύσουν» το σίδηρο που βρίσκεται στο περιβάλλον τους. Ο σίδηρος είναι ένα κρίσιμο συστατικό για την ανάπτυξη των μικροοργανισμών, όπως φυσικά και για τον άνθρωπο όπου αποτελεί το στοιχείο στο αίμα που μεταφέρει οξυγόνο.
Η παραγωγή τέτοιων εκλεπτυσμένων χημικών ουσιών δεν έχει χαρτογραφηθεί και μελετηθεί σε βάθος για χιλιάδες μικροοργανισμούς, οι οποίοι ζουν στο νερό ή και σε ακραία περιβάλλοντα (όπως θερμές πηγές) και δύνανται να παράγουν τέτοιες ουσίες με εξαιρετικές ιδιότητες.
Στο SECRETed αναλύονται πάνω από 5,000 μικροοργανισμοί, οι οποίοι έχουν τη δυνατότητα να παράγουν επιφανειοδραστικά και σιδεροφόρα με επιθυμητές ιδιότητες.
Πώς γίνεται αυτό;
- Στο έργο SECRETed μελετώνται γρήγορα και αποτελεσματικά χιλιάδες μικροοργανισμοί συνδυάζοντας εργαλεία Τεχνητής Νοημοσύνης και πειραματικά δεδομένα, εντοπίζοντας ποιοι από αυτούς παράγουν επιθυμητά συστατικά (επιφανειοραστικά και σιδεροφόρα) υψηλού ενδιαφέροντος.
- Χαρτογραφείται το DNA των επιλεγμένων μικροοργανισμών, και εντοπίζονται γονίδια και λειτουργίες τους που είναι υπεύθυνα για την σύνθεση εξειδικευμένων χημικών.
- Εφαρμόζονται τεχνικές βιοτεχνολογίας όπου οι μικροοργανισμοί τροποποιούνται, μέσω φυσικής μεταβολής ή/και τεχνητής παρέμβασης, για την παραγωγή νέων αναβαθμισμένων χημικών ουσιών με συγκεκριμένες ιδιότητες.
- Κλιμακώνεται η καλλιέργεια των εν λόγω μικροοργανισμών και επομένως η παραγωγή των εξιδεικευμένων χημικών ουσιών σε ημι-βιομηχανική (πιλοτική) κλίμακα.
- Δοκιμάζεται και βελτιστοποιείται η χρήση τελικών νέων χημικών ουσιών σε πραγματικές τελικές εφαρμογές, όπως:
- Αποτελεσματικότερη δράση αντικαρκινικών φαρμάκων και φαρμάκων κατά ασθενειών του ματιού όπως γλαύκωμα, καταρράκτης, ωχρά κηλίδα, κ.ά.
- Νέα αντιβιοτικά καταπολέμησης μικροβίων ανθεκτικών στα υπάρχοντα αντιβιοτικά.
- Υψηλής απόδοσης αντιοξειδωτικά σκευάσματα με αντιγηραντική και αντιρυτιδική δράση.
- Νέοι τρόποι ανίχνευσης και αντιμετώπισης φλεγμονωδών ασθενειών σε αρχικά στάδια.
- Προστασία λιπασμάτων από αντίξοες καιρικές συνθήκες, όπως η βροχή, και ελεγχόμενη απορρόφησή τους από τα φυτά.
Η Ελλάδα εκπροσωπείται στο SECRETed από δύο εταίρους, την ερευνητική ομάδα της Φαρμακευτικής σχολής του ΕΚΠΑ και την συμβουλευτική εταιρία EXELISIS ΙΚΕ.
Τα SECRETed διαρκεί 4 έτη (2021-2025) και απαρτίζεται από 15 εταίρους σε 9 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σημαντικά επιτεύγματα του SECRETed
Παραγωγή και εξαγωγή επιφανειοδραστικών και σιδηροφόρων συστατικών από επιλεγμένα βακτήρια που ζουν σε αλμυρό νερό (Πανεπιστήμιο Σεβίλλης). Τα πολύτιμα εκχυλίσματα αναλύθηκαν (ινστιτούτο Stazione Zoologica Anton Dohrn της Ιταλίας), και τα συστατικά δοκιμάστηκαν σε τελικές εφαρμογές.
Με τη βοήθεια της βιοπληροφορικής (IDENERR&D, Ισπανία) εντοπίστηκαν γονίδια και εξετάστηκε η ανάπτυξη νέων συνδυασμών γονιδίων για την παραγωγή επιφανειοδραστικών συστατικών με επιθυμητές ιδιότητες.
Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών σε συνεργασία με την φαρμακευτική εταιρία PharmaMar (Ισπανία) πέτυχε την αναγνώριση και τον χαρακτηρισμό σιδηροφόρων και βιοδραστικών ενώσεων με δυνατότητες αντι-καρκινικής δράσης και εντοπίστηκαν συγκεκριμένες ενώσεις που θα μπορούσαν να αναπτυχθούν περαιτέρω για φαρμακευτικές εφαρμογές.
Επιτυχείς δοκιμές βιομηχανικής κλιμάκωσης των τεχνολογιών του έργου SECRETed ολοκληρώθηκαν στις εγκαταστάσεις της Bio Base Pilot Plant (Βέλγιο).
Ανάπτυξη επιφανειοδραστικών συστατικών (Sphera Encapsulation, Italy), βελτιωμένης γαλακτωματοποίησης, για την ανάπτυξη αποδοτικών λιπασμάτων αιθέριων ελαίων και συμπληρωμάτων διατροφής (συνένζυμο Q10).
Η Accuplex Diagnostics (Ιρλανδία) ανέπτυξε ένα νέο σιδεροφόρο συστατικό, το οποίο μειώνει, ή και ακόμα μηδενίζει, την ανάπτυξη δύο βακτηρίων ανθεκτικών σε όλα τα υπάρχοντα αντιβιοτικά, της Klebsiella pneumonia και Acinetobacter baumannii, τα οποία μπορεί να είναι υπεύθυνα για ένα μεγάλο εύρος παθολογικών καταστάσεων, όπως πνευμονία, λοιμώξεις του ουροποιητικού, σηψαιμία, διάρροια, μολύνσεις του δέρματος, κ.ά.
Επίσης, η Accuplex Diagnostics κυκλοφόρησε ήδη το rapidtest: SideroTecHiSen™, το οποίο εντοπίζει με ευαισθησία έως και 100 φορές μεγαλύτερη από οποιαδήποτε άλλη ανάλυση την ύπαρξη μικροβίων υπεύθυνων για την δημιουργία φλεγμονών σε μόλις 10 λεπτά, χωρίς την ανάγκη καλλιέργειας.
Καθώς το έργο SECRETed ολοκληρώνεται τον Μάιο του 2025, πραγματοποίησε με επιτυχία την τελική του εκδήλωση στη διεθνή έκθεση ΒΙΟΚΕΤ, 11-13 Μαρτίου 2025, στις Βρυξέλλες, στην οποία το έργο συμμετείχε ως Χρυσός Χορηγός. Εκεί, όλοι οι εταίροι παρουσίασαν τα αποτελέσματά τους σε ειδική συνεδρία και είχαν την ευκαιρία να ανταλλάξουν απόψεις και ιδέες με ενδιαφερόμενους φορείς στο «περίπτερο» του SECRETed.
Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στους εκπρόσωπους επικοινωνίας και διάχυσης του έργου, την συμβουλευτική εταιρία EXELISIS ΙΚΕ, στο info@secreted.eu και στο kostas.p@exelisis.gr
Τελευταία ενημερωτικά δελτία:
LinkedIn Facebook Twitter YouTube Email
SECRETed: Ερευνητικό έργο βιοτεχνολογίας χρηματοδοτούμενο από την Ε.Ε.
Πληροφορίες – Υπεύθυνος Επικοινωνίας
EXELISIS IKE, https://www.exelisis.gr/
info@exelisis.gr
Το έργο SECRETed έχει λάβει χρηματοδότηση από το πρόγραμμα έρευνας και καινοτομίας Ορίζοντας 2020 (Horizon 2020) της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πλαίσιο της Συμφωνίας Επιχορήγησης Αρ. 101000794.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
