Χωρίς δυσκολίες πέρασαν οι ελληνικές τράπεζες το δυσμενές σενάριο στο φετινό stress test της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Αρχής (EBA), με μείωση κεφαλαίων μόνο 1,8% στο δυσμενές σενάριο. Αυτό σημαίνει ότι δεν θα αντιμετωπίσουν πιέσεις από τον Εποπτικό Μηχανισμό της ΕΚΤ για συγκράτηση των διανομών μερισμάτων που έχουν προγραμματίσει.
Η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (EBA) διενήργησε την πανευρωπαϊκή άσκηση προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων του 2025, καλύπτοντας 64 τράπεζες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων της Alpha Bank, της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος (ΕΤΕ) και της Πειραιώς Financial Holdings -δεν ελέγχθηκε η Eurobank λόγω της συγχώνευσης με τη Λαϊκή.
Η άσκηση, η οποία βασίστηκε σε ένα βασικό και ένα δυσμενές σενάριο, αξιολόγησε τις επιδόσεις των τραπεζών για την περίοδο 2025-2027. Το δυσμενές σενάριο προέβλεπε επιδείνωση των γεωπολιτικών εντάσεων, με αρνητικές επιπτώσεις στο εμπόριο, την ιδιωτική κατανάλωση και τις επενδύσεις. Συγκεκριμένα για την Ελλάδα, το σενάριο προέβλεπε σωρευτική μείωση του ΑΕΠ κατά -6,1% για την τριετία.
Alpha Bank
Η Alpha Bank ολοκλήρωσε με επιτυχία την άσκηση, επιβεβαιώνοντας την ανθεκτικότητα του ισολογισμού της. Στο βασικό σενάριο, ο δείκτης CET 1 της τράπεζας ενισχύθηκε κατά περίπου 2,4% στην τριετία, λαμβάνοντας υπόψη και τη διανομή μερισμάτων 50%. Στο δυσμενές σενάριο, η μείωση του δείκτη CET 1 ήταν κάτω από 2%, σε σύγκριση με περίπου 3,1% στην προηγούμενη άσκηση του 2023 και έναντι 3% του μέσου όρου της ΕΑΤ για την ΕΕ. Αυτό το βελτιωμένο αποτέλεσμα αντικατοπτρίζει τον μετασχηματισμό της τράπεζας από την άσκηση του 2023, με τη σημαντική μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων και την αποκατάσταση της οργανικής κερδοφορίας.
Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος (ΕΤΕ)
Η ΕΤΕ επίσης ολοκλήρωσε επιτυχώς την άσκηση. Υπό το δυσμενές σενάριο, ο δείκτης FL CET1 της ΕΤΕ στο τέλος του 2027 μειώθηκε μόνο κατά 0,50 ποσοστιαίες μονάδες από το σημείο εκκίνησης, κατατάσσοντας την τράπεζα στη δεύτερη θέση μεταξύ των 51 Σημαντικών Ιδρυμάτων που εποπτεύονται από τον SSM και στην πέμπτη θέση μεταξύ των 64 τραπεζών του συνολικού δείγματος της ΕΑΤ. Στον εγχώριο τραπεζικό τομέα, η ΕΤΕ κατέλαβε την κορυφαία θέση, με τον μέσο όρο των άλλων ελληνικών τραπεζών να καταγράφει τριετή απομείωση 1,81 ποσοστιαίων μονάδων. Στο βασικό σενάριο, ο δείκτης FL CET1 ενισχύθηκε κατά 3,67 ποσοστιαίες μονάδες. Η βελτιωμένη αυτή επίδοση οφείλεται στην επιτυχή διαχείριση των NPEs, στη δημιουργία επαρκούς κεφαλαιακού αποθέματος και στην επίτευξη βιώσιμης κερδοφορίας.
Πειραιώς Financial Holdings
Στο βασικό σενάριο, οι κεφαλαιακοί δείκτες αυξήθηκαν κατά 184 μονάδες βάσης έναντι του Δεκεμβρίου 2024, μετά τη διανομή μερισμάτων. Στο δυσμενές σενάριο, ο δείκτης CET 1 της τράπεζας μειώθηκε κατά 222 μονάδες βάσης στην τριετία, ενώ η αντίστοιχη μείωση στην άσκηση του 2023 ήταν 241 μονάδες βάσης. Τα αποτελέσματα της Πειραιώς για το 2025 δείχνουν ουσιαστική βελτίωση σε σύγκριση με τις ασκήσεις του 2023 και του 2021. Συγκεκριμένα, ο δείκτης CET1 στο τέλος της περιόδου στο δυσμενές σενάριο έφτασε το 11,8%, σε σύγκριση με 9,1% το 2023 και 8,6% το 2021. Αυτή η βελτίωση αντανακλά την εστίαση της τράπεζας στη δημιουργία ισχυρής κεφαλαιακής βάσης και ανθεκτικού ισολογισμού.
Ανθεκτικές οι ευρωπαϊκές τράπεζες
Το EBA stress test είναι μια άσκηση προσομοίωσης που πραγματοποιείται κάθε δύο χρόνια για να ελεγχθεί η ανθεκτικότητα των μεγαλύτερων ευρωπαϊκών τραπεζών απέναντι σε μια σοβαρή οικονομική κρίση. Στόχος του είναι να διασφαλίσει ότι οι τράπεζες έχουν επαρκή κεφάλαια για να αντεπεξέλθουν σε ακραίες συνθήκες και να συνεχίσουν να στηρίζουν την οικονομία, αποφεύγοντας την ανάγκη για κρατικές διασώσεις, όπως συνέβη στην κρίση του 2008.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της τελευταίας άσκησης, οι ευρωπαϊκές τράπεζες έδειξαν ότι μπορούν να αντέξουν ένα σοκ από μεγάλες αναταραχές στο παγκόσμιο εμπόριο.
Συνολικά, οι 64 τράπεζες που συμμετείχαν είδαν τον βασικό δείκτη κεφαλαίου τους (common equity Tier 1 ratio) να μειώνεται κατά 3,7 ποσοστιαίες μονάδες, φτάνοντας στο 12,1% υπό ένα δυσμενές σενάριο. Αυτό είναι καλύτερο αποτέλεσμα σε σχέση με το τελευταίο τεστ, όπου η πτώση ήταν 4,59 ποσοστιαίες μονάδες.
Η βελτίωση αυτή οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι τα αυξημένα έσοδα των τραπεζών από τα υψηλότερα επιτόκια αντιστάθμισαν τις υποθετικές απώλειες. Οι περισσότερες μεγάλες τράπεζες, όπως η Deutsche Bank και η BNP Paribas, παρουσίασαν μικρότερη διάβρωση των κεφαλαίων τους. Ωστόσο, η Banco Santander είδε τη μείωση να διευρύνεται ελαφρώς.
Παρά τις συνδυασμένες υποθετικές ζημιές ύψους €547 δισ., οι τράπεζες διατήρησαν ισχυρές κεφαλαιακές θέσεις και την ικανότητά τους να στηρίξουν την οικονομία.
Το δυσμενές σενάριο
Το σενάριο του stress test προσομοίωσε:
- Μια κλιμάκωση των γεωπολιτικών εντάσεων.
- Αύξηση των δασμών και εμπορική διάσπαση.
- Διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα και αυξημένες τιμές ενέργειας.
- Μια συρρίκνωση της πραγματικής οικονομικής παραγωγής στην ΕΕ κατά 6,3% σε διάστημα τριών ετών.
Τι σημαίνουν τα αποτελέσματα για τις τράπεζες
Το stress test δεν έχει βαθμολογία επιτυχίας ή αποτυχίας. Ωστόσο, οι εποπτικές αρχές, όπως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), χρησιμοποιούν τα αποτελέσματα για να καθορίσουν τις ατομικές κεφαλαιακές απαιτήσεις για κάθε τράπεζα.
Τα θετικά αποτελέσματα δίνουν στις τράπεζες τη δυνατότητα να ζητήσουν από τις ρυθμιστικές αρχές να διατηρήσουν ή ακόμα και να αυξήσουν τις πληρωμές στους μετόχους (μερίσματα και επαναγορές μετοχών). Παρόλα αυτά, η ΕΚΤ δήλωσε ότι 17 τράπεζες θα έπρεπε να περιορίσουν τις πληρωμές τους για να ενισχύσουν την οικονομική τους αντοχή.
Η ΕΚΤ προειδοποίησε ότι θα πραγματοποιήσει επιτόπιους ελέγχους εάν διαπιστώσει ότι οι προβλέψεις των τραπεζών ήταν υπερβολικά αισιόδοξες. Ορισμένοι τραπεζίτες εξέφρασαν τη δυσαρέσκειά τους, καθώς πιστεύουν ότι η ΕΚΤ προσπαθεί να επιβάλει συγκεκριμένες απαιτήσεις, ανεξάρτητα από τις επιδόσεις τους στο τεστ.