Παρά το κλίμα επενδυτικής επιβράδυνσης που καταγράφηκε στην Ευρώπη το 2024, με τις άμεσες ξένες επενδύσεις (ΑΞΕ) να υποχωρούν κατά 5%, στο χαμηλότερο σημείο από το 2017. η Ελλάδα εξακολουθεί να διατηρεί θετικές προσδοκίες στους διεθνείς επενδυτικούς κύκλους.
Αυτό καταδεικνύει η νέα εκτενής έρευνα της EY Ελλάδος που αποτυπώνει τη διάθεση των ξένων επενδυτών παρά τη γεωπολιτική αβεβαιότητα και τις συνέπειες των εμπορικών πολέμων.
Η έρευνα, που υλοποιήθηκε από την FT Longitude για λογαριασμό της EY σε δείγμα 250 επενδυτών (10-28 Μαρτίου 2025), παρουσιάστηκε στο 8ο InvestGR Forum στην Αθήνα από τον CEO της EY Ελλάδος, Γιώργο Παπαδημητρίου. Στόχος της ήταν η αξιολόγηση της ελκυστικότητας της Ελλάδας ως επενδυτικού προορισμού σε σύγκριση με τις ευρωπαϊκές αγορές.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της βάσης δεδομένων European Investment Monitor (EIM) της EY, στην Ελλάδα υλοποιήθηκαν 35 επενδυτικά projects το 2024 (έναντι 50 το 2023), αριθμός που παραμένει η τέταρτη καλύτερη επίδοση των τελευταίων 25 ετών.
Αξιοσημείωτο είναι πως το 53% των συνολικών επενδύσεων που έχουν καταγραφεί από το 2000 πραγματοποιήθηκε την τελευταία πενταετία, δείγμα συνεχούς ενίσχυσης του επενδυτικού ενδιαφέροντος.
Η καταγραφή αφορά επενδύσεις σε greenfield projects (δημιουργία νέων εγκαταστάσεων και θέσεων εργασίας), μη συμπεριλαμβάνοντας συγχωνεύσεις, εξαγορές, ιδιωτικοποιήσεις ή επενδύσεις στον τουρισμό και το real estate.
Η προσέγγιση αυτή εξηγεί και τις διαφοροποιήσεις σε σύγκριση με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, που κατέγραψε συνολική αύξηση 37% στην αξία των επενδύσεων για το ίδιο διάστημα.
Η έρευνα αναδεικνύει τη μετατόπιση της επενδυτικής δραστηριότητας προς τομείς υψηλής προστιθέμενης αξίας και γνώσης. Ειδικά, ο κλάδος του λογισμικού και των υπηρεσιών πληροφορικής απορρόφησε το 26% του συνόλου των επενδύσεων (σε σύγκριση με το 15% πανευρωπαϊκά), ενώ το 14% των ΑΞΕ κατευθύνθηκε σε δραστηριότητες που σχετίζονται με Internet Data Centers.
Ιδιαίτερα ενθαρρυντικό είναι το γεγονός ότι το 48% των διεθνών επενδυτών δήλωσε πρόθεση να αναπτύξει ή να επεκτείνει δραστηριότητα στην Ελλάδα το επόμενο έτος. Παρότι το ποσοστό υποχωρεί ελαφρώς από το περσινό ρεκόρ (51%), η πτώση είναι αισθητά μικρότερη σε σχέση με την πανευρωπαϊκή τάση (-13 ποσοστιαίες μονάδες).
Τα νέα επενδυτικά σχέδια αφορούν κυρίως υποστηρικτικές υπηρεσίες (50%), πωλήσεις και marketing (48%), καθώς και έρευνα και ανάπτυξη (37%). Κύριος παράγοντας προσέλκυσης θεωρείται η πρόσβαση σε ανθρώπινο κεφάλαιο και δεξιότητες (39%).
Πολύ θετικά κρίνεται η πολιτική της Ελλάδας για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων, με το 82% των συμμετεχόντων να τη χαρακτηρίζει αποτελεσματική (22% πολύ αποτελεσματική), έναντι μόλις 50% όταν ξεκίνησε η ετήσια έρευνα το 2019.
Η χώρα καταγράφει υψηλές επιδόσεις σε τομείς όπως προσέλκυση ταλέντου (70%), επιχειρήσεων (69%), καινοτομίας (66%) και κεφαλαίου (63%). Αντίθετα, χαμηλότερες παραμένουν οι αξιολογήσεις για την προσέλκυση κεντρικών γραφείων (51%) και τη δημιουργία hubs παγκόσμιας εμβέλειας (50%).
Επιπλέον, θετικά κρίνονται οι πρωτοβουλίες στους τομείς της τεχνολογίας και των δεδομένων (65%), της βιώσιμης ανάπτυξης (64%), της τεχνητής νοημοσύνης (63%), της καινοτομίας (58%) και του ρυθμιστικού πλαισίου (56%). Παρά ταύτα, παραμένουν επιφυλάξεις σχετικά με τη φορολογική ανταγωνιστικότητα (46%) και την αγορά εργασίας (40%).
Πρώτη φορά, οι γεωπολιτικές εντάσεις ανεδείχθηκαν ως ο σημαντικότερος παράγοντας που μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ελκυστικότητα της χώρας τα επόμενα τρία χρόνια (39%), ξεπερνώντας τις μακροοικονομικές συνθήκες (32%), τους δασμούς/εμπόδια στο εμπόριο (28%) και τα ζητήματα διασφάλισης ενέργειας (28%).
Ενθαρρυντικό είναι επίσης το γεγονός ότι το 60% των επενδυτών έχει βελτιώσει τη γνώμη του για την Ελλάδα ως προορισμό επέκτασης δραστηριοτήτων, ενώ το 63% εκτιμά ότι η ελκυστικότητα της χώρας θα ενισχυθεί περαιτέρω την επόμενη τριετία, ποσοστό υψηλότερο από τον μέσο όρο της Ε.Ε. και ανταγωνιστικών χωρών (εκτός Γαλλίας και Βελγίου).
Η έρευνα υπογραμμίζει τη βελτίωση της ελκυστικότητας της Ελλάδας ως προορισμού βιομηχανικών επενδύσεων: το 76% των ερωτώμενων κρίνει θετικά το επενδυτικό περιβάλλον (20% πολύ θετικά).
Οι κλάδοι με το μεγαλύτερο επενδυτικό ενδιαφέρον: ενέργεια (45%—συμπεριλαμβανομένων ΑΠΕ), ναυτιλία (42%) και φαρμακευτικός/βιοτεχνολογικός τομέας (37%).
Όπως χαρακτηριστικά σημειώνει ο Γιώργος Παπαδημητρίου, CEO της EY Ελλάδος, «Σε μία περίοδο που εντείνονται οι ανησυχίες για την ελκυστικότητα της Ευρώπης ως επενδυτικού προορισμού... η μεγάλη πρόκληση για τη χώρα μας σήμερα είναι να διεκδικήσουμε πιο ενεργά ένα όλο και μεγαλύτερο μερίδιο από την “πίτα” των ευρωπαϊκών επενδύσεων, την ώρα που αυτή δείχνει να συρρικνώνεται.
Για να γίνει αυτό, θα πρέπει να είμαστε σε θέση να προτείνουμε ένα διαφοροποιημένο επενδυτικό αφήγημα, βασισμένο στον σταδιακό μετασχηματισμό του παραγωγικού μοντέλου, με έμφαση σε τομείς προστιθέμενης αξίας, όπως η τεχνητή νοημοσύνη και η πράσινη ενέργεια...».
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
