Η πρεσβεία της Κίνας στο Λονδίνο εξέδωσε ανακοίνωση καταδικάζοντας έντονα τις καταθέσεις μαρτύρων που δημοσιοποίησε το Ηνωμένο Βασίλειο σχετικά με υπόθεση κατασκοπείας. Σύμφωνα με την ανακοίνωση, οι κατηγορίες χαρακτηρίζονται ως "αβάσιμες, απολύτως κατασκευασμένες και αστήριχτες".
Η Κινεζική πρεσβεία κάλεσε το Ηνωμένο Βασίλειο να σταματήσει να δημιουργεί θέματα με την Κίνα και να μην υπονομεύει τις διμερείς σχέσεις. Η αντίδραση αυτή ήρθε ενώ ο επικεφαλής των βρετανικών υπηρεσιών πληροφοριών προειδοποίησε δημόσια για την απειλή που αποτελεί η Κίνα για το Ηνωμένο Βασίλειο, σε μια περίοδο όπου σκάνδαλο κατασκοπείας δημιουργεί πιέσεις στην κυβέρνηση των Εργατικών υπό τον Κιρ Στάρμερ.
Το ζήτημα ανακύπτει καθώς οι Εργατικοί, μετά την ανάληψη της εξουσίας τον Ιούλιο του 2024, επιχειρούν να ενισχύσουν τον διάλογο με την Κίνα, μετά από χρόνια ψυχρών σχέσεων επί συντηρητικών κυβερνήσεων. Αυτή η προσπάθεια προσέγγισης έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις από το Πεκίνο, το οποίο επαναλαμβάνει ότι οι κατηγορίες για κατασκοπεία είναι "απολύτως κατασκευασμένες" και θέτουν σε κίνδυνο τις σχέσεις των δύο χωρών.
Η Κίνα παραμένει ο πέμπτος μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος του Ηνωμένου Βασιλείου. Ωστόσο, οι εμπορικές συναλλαγές παρουσιάζουν σημαντική ανισορροπία υπέρ του Πεκίνου: το 2024, οι βρετανικές εισαγωγές από την Κίνα ανήλθαν σε περίπου 67 δισ. στερλίνες, ενώ οι εξαγωγές προς την Κίνα διαμορφώθηκαν στα 19 δισ. στερλίνες.
Η υπόθεση ξεκίνησε με τη σύλληψη δύο προσώπων, του Κρίστοφερ Κας, ερευνητή στο κοινοβούλιο, και του Κρίστοφερ Μπέρι, πρώην δάσκαλου στην Κίνα, με την κατηγορία ότι συνέλεξαν και διαβίβασαν στο Πεκίνο πληροφορίες που θα μπορούσαν να είναι χρήσιμες για έναν εχθρό. Οι κατηγορίες βασίστηκαν στον "Νόμο περί κρατικών απορρήτων", ωστόσο η δικαστική διαδικασία ανεστάλη τον Σεπτέμβριο, καθώς η εισαγγελία έκρινε πως δεν υπήρχαν επαρκή στοιχεία για να αποδειχθεί ότι η Κίνα αποτελεί απειλή για την εθνική ασφάλεια.
Πολιτικές αντιδράσεις και εξελίξεις
Η παύση των διώξεων προκάλεσε αντιδράσεις, με τη συντηρητική αντιπολίτευση να κατηγορεί την κυβέρνηση για προσπάθεια κατευνασμού του Πεκίνου, ώστε να προστατευθούν κινεζικές επενδύσεις στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ο Κιρ Στάρμερ επεσήμανε ότι κατά την περίοδο των γεγονότων, η τότε συντηρητική κυβέρνηση δεν είχε χαρακτηρίσει ποτέ ρητά την Κίνα ως απειλή.
Ο πρωθυπουργός δήλωσε "βαθιά απογοητευμένος" από την παύση της δίωξης, τονίζοντας την ανεξαρτησία της εισαγγελίας και απορρίπτοντας τις κατηγορίες της αντιπολίτευσης ως "συκοφαντικούς ισχυρισμούς". Τελικά, ενέκρινε τη δημοσίευση των καταθέσεων του Μάθιου Κόλινς, αναπληρωτή συμβούλου Εθνικής Ασφάλειας, οι οποίες αποκαλύπτουν ότι η κυβέρνηση θεωρεί την Κίνα απειλή για τα συμφέροντα και την ασφάλεια του Ηνωμένου Βασιλείου.
Σύμφωνα με τις καταθέσεις, οι κινεζικές υπηρεσίες πληροφοριών διεξάγουν επιχειρήσεις κατασκοπείας μεγάλης κλίμακας κατά του Ηνωμένου Βασιλείου, απειλώντας τόσο την οικονομική ευημερία όσο και τους δημοκρατικούς θεσμούς της χώρας. Παράλληλα, η κυβέρνηση επιδιώκει να οικοδομήσει "θετική σχέση" με την Κίνα.
Η συντηρητική αντιπολίτευση ζητά πλέον τη δημοσιοποίηση όλων των σχετικών φακέλων για την Κίνα. Από την πλευρά τους, οι Εργατικοί ανακοίνωσαν τη διεξαγωγή κοινοβουλευτικής έρευνας για το θέμα, επισημαίνοντας ότι υπάρχουν "πολλά ερωτήματα που πρέπει να τεθούν".