Οι πυρκαγιές που εκδηλώθηκαν το 2024 στον Αμαζόνιο καταγράφονται ως οι πλέον καταστροφικές των τελευταίων δύο δεκαετιών, με εκπομπές που αγγίζουν τους 791 εκατ. τόνους διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα. Το μέγεθος αυτών των εκπομπών συγκρίνεται με τις ετήσιες εκπομπές της Γερμανίας, σύμφωνα με μελέτη του Κοινού Κέντρου Ερευνών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Biogeosciences.
Το 2024, περίπου 3,3 εκατ. εκτάρια δασών στον Αμαζόνιο επηρεάστηκαν από τις πυρκαγιές. Η αύξηση αυτή αποδίδεται σε συνδυασμό ακραίας ξηρασίας λόγω κλιματικής αλλαγής, κατακερματισμού του δάσους και ανεπαρκούς διαχείρισης γης, όπως ανεξέλεγκτες φωτιές ή εμπρησμοί.
Για πρώτη φορά μεταξύ 2022 και 2024, η υποβάθμιση των δασών λόγω πυρκαγιών ξεπέρασε την αποψίλωση ως βασική αιτία εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στον Αμαζόνιο. Οι εκπομπές εμφανίζονται επταπλάσιες σε σχέση με τον μέσο όρο των δύο προηγούμενων ετών.
Ανησυχητική είναι και η γεωγραφική εξάπλωση των πυρκαγιών. Στη Βραζιλία, το 2024 σημειώθηκαν οι υψηλότερες εκπομπές που έχουν καταγραφεί ποτέ. Στη Βολιβία, οι πυρκαγιές επηρέασαν πάνω από το 9% της εναπομείνασας άθικτης δασικής κάλυψης, προκαλώντας σοβαρές επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα.
Η έρευνα αξιοποίησε προηγμένες μεθόδους, συνδυάζοντας δορυφορικά δεδομένα από το σύστημα παρακολούθησης Τροπικών Υγρών Δασών και το Παγκόσμιο Σύστημα Πληροφοριών για τις Δασικές Πυρκαγιές. Εφαρμόστηκαν φίλτρα για τον αποκλεισμό ψευδών σημάτων από γεωργικές καύσεις ή νεφοκάλυψη.
Για την επιστημονική ακρίβεια, χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος προσομοιώσεων Μόντε Κάρλο, λαμβάνοντας υπόψη παράγοντες όπως η πυκνότητα βιομάζας, η πληρότητα της καύσης και το ποσοστό του δάσους που επηρεάστηκε.
Σύμφωνα με ανακοίνωση των ερευνητών, η μελέτη αναδεικνύει τον κίνδυνο της υποβάθμισης των δασών από πυρκαγιές, που διαβρώνει την οικολογική ακεραιότητα του Αμαζονίου χωρίς να οδηγεί απαραίτητα σε αποψίλωση.
Τα υποβαθμισμένα δάση, αν και φαίνονται άθικτα από ψηλά, έχουν χάσει σημαντικό μέρος της βιομάζας και της οικολογικής τους λειτουργίας. Συχνά, αυτές οι περιοχές δεν καταγράφονται επαρκώς στα εθνικά και διεθνή συστήματα παρακολούθησης.
Η μελέτη υπογραμμίζει την ανάγκη για άμεση και συντονισμένη δράση με στόχο τη μείωση των πυρκαγιών και την ενίσχυση των πολιτικών προστασίας των δασών. Παράλληλα, τονίζεται η σημασία ενισχυμένων διεθνών μηχανισμών χρηματοδότησης για το κλίμα, που θα λαμβάνουν υπόψη και την υποβάθμιση των δασών, εκτός από την αποψίλωση.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
