Η Χαμάς εξέφρασε τη βούλησή της να επιτευχθεί συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας και να πραγματοποιηθεί «άμεση» ανταλλαγή ομήρων με αιχμαλώτους με το Ισραήλ, ενόψει των έμμεσων διαπραγματεύσεων που ξεκινούν στην Αίγυπτο μεταξύ των δύο πλευρών.
Σχεδόν μία εβδομάδα μετά την παρουσίαση σχεδίου για την αποκατάσταση της ειρήνης στον παλαιστινιακό θύλακο, ο οποίος έχει υποστεί τεράστιες καταστροφές από τις επιχειρήσεις του ισραηλινού στρατού μετά την επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023, ο Ντόναλντ Τραμπ άσκησε εκ νέου πιέσεις στους διαπραγματευτές.
Ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ κάλεσε τους συμμετέχοντες να «προχωρήσουν γρήγορα» στις συνομιλίες που διεξάγονται στη Σαρμ ελ Σέιχ, παραμονή της δεύτερης επετείου της επίθεσης. Τόνισε ότι η πρώτη φάση των διαπραγματεύσεων αναμένεται να ολοκληρωθεί αυτή την εβδομάδα και έστειλε τον ειδικό απεσταλμένο του, Στιβ Γουίτκοφ, καθώς και τον Τζάρεντ Κούσνερ, με στόχο την επίτευξη συμφωνίας.
Το αμερικανικό σχέδιο, που αποτελεί τη βάση των διαπραγματεύσεων, προβλέπει κατάπαυση του πυρός, απελευθέρωση των ομήρων εντός 72 ωρών, σταδιακή απόσυρση του ισραηλινού στρατού από τη Λωρίδα της Γάζας και αφοπλισμό της Χαμάς.
Η Χαμάς, στην απάντησή της, δεν αναφέρθηκε στον αφοπλισμό, επιμένοντας στη συμμετοχή της σε κάθε συζήτηση για το μέλλον της Γάζας και ζητώντας «πλήρη ισραηλινή απόσυρση» από τον θύλακο. Το σχέδιο αποκλείει κάθε ρόλο της Χαμάς στη διακυβέρνηση της Γάζας και προβλέπει την εξορία των μαχητών της.
Διαπραγματεύσεις και προϋποθέσεις
Σύμφωνα με πηγή της Χαμάς, το κίνημα επιδιώκει συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου και την άμεση ανταλλαγή αιχμαλώτων. Ο επικεφαλής διαπραγματευτής, Χαλίλ αλ Χάγια, έφθασε στην Αίγυπτο επικεφαλής αντιπροσωπείας για τις συνομιλίες με το Ισραήλ, που εστιάζουν στην κατάπαυση του πυρός, αποχώρηση των δυνάμεων κατοχής και ανταλλαγή αιχμαλώτων.
Η ισραηλινή αντιπροσωπεία αναμένεται να φθάσει στη Σαρμ ελ Σέιχ αργότερα, ενώ ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου δηλώνει ότι στηρίζει το σχέδιο Τραμπ, αλλά διατηρεί τη θέση πως ο στρατός θα παραμείνει στο μεγαλύτερο μέρος της Γάζας. Το Ισραήλ ελέγχει περίπου το 75% της περιοχής, σύμφωνα με ισραηλινές πηγές.
Ο αμερικανός πρόεδρος διαβεβαίωσε ότι το Ισραήλ αποδέχτηκε μια πρώτη «γραμμή απόσυρσης» 1,5 ως 3,5 χιλιομέτρων από το εσωτερικό της Γάζας. Εφόσον η Χαμάς συμφωνήσει, θα τεθεί άμεσα σε εφαρμογή κατάπαυση του πυρός.
Στρατιωτικές επιχειρήσεις και ανθρωπιστική κρίση
Σε περίπτωση αποτυχίας των διαπραγματεύσεων, ο επικεφαλής του γενικού επιτελείου του Ισραήλ, Εγιάλ Ζαμίρ, ανέφερε ότι «θα ξαναρχίσουμε τη μάχη». Ο ισραηλινός στρατός συνέχισε τους βομβαρδισμούς στη Γάζα, με τουλάχιστον 20 νεκρούς, σύμφωνα με την πολιτική προστασία.
Η Χαμάς ζήτησε από τους μεσολαβητές να τερματιστούν όλες οι στρατιωτικές επιχειρήσεις του Ισραήλ στη Γάζα, συμπεριλαμβανομένων των αεροπορικών δραστηριοτήτων και των υπερπτήσεων drones, και να αποσυρθούν οι δυνάμεις από το εσωτερικό της πόλης. Σε περίπτωση συμφωνίας, οι ισραηλινοί βομβαρδισμοί αναμένεται να σταματήσουν, σύμφωνα με τον επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας, Μάρκο Ρούμπιο.
Η επίθεση της 7ης Οκτωβρίου 2023 είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο 1.219 ανθρώπων στην ισραηλινή πλευρά, κυρίως αμάχων, ενώ από τους 251 απαχθέντες, 47 παραμένουν όμηροι στη Γάζα, εκ των οποίων 25 έχουν κηρυχθεί νεκροί από τον ισραηλινό στρατό.
Στις ισραηλινές επιχειρήσεις αντιποίνων έχουν χάσει τη ζωή τους τουλάχιστον 67.139 άνθρωποι στη Λωρίδα της Γάζας, στην πλειονότητά τους άμαχοι, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας της κυβέρνησης της Χαμάς, στοιχεία που θεωρεί αξιόπιστα ο ΟΗΕ.
Τα Ηνωμένα Έθνη έχουν κηρύξει κατάσταση λιμού σε περιοχές της Γάζας και ανεξάρτητοι ερευνητές του ΟΗΕ κατηγορούν το Ισραήλ για γενοκτονία, κάτι που η ισραηλινή κυβέρνηση απορρίπτει.