Ομοσπονδιακός δικαστής στις Ηνωμένες Πολιτείες έθεσε προσωρινό φρένο στα σχέδια της κυβέρνησης Τραμπ για την ανάπτυξη της Εθνοφρουράς στην Καλιφόρνια, ως απάντηση στην αυξημένη εγκληματικότητα και στις κινητοποιήσεις που σχετίζονται με την πολιτική μετανάστευσης.
Συγκεκριμένα, ο περιφερειακός δικαστής Τσαρλς Μπρέγιερ, που εδρεύει στο Σαν Φρανσίσκο, απαγόρευσε την υλοποίηση της σχετικής εντολής για τη Βόρεια Περιφέρεια της Καλιφόρνιας. Ωστόσο, ανέστειλε την άμεση εφαρμογή του μέτρου μέχρι τις 12 Σεπτεμβρίου, περιμένοντας την αναμενόμενη έφεση της κυβέρνησης.
Η απόφαση αυτή αποτελεί συνέχεια της διαμάχης που ξέσπασε μετά την εντολή του προέδρου Τραμπ για την αποστολή 4.000 εθνοφρουρών και 700 εν ενεργεία πεζοναυτών στο Λος Άντζελες, τον Ιούνιο.
Η ενέργεια αυτή είχε ως στόχο τον περιορισμό των διαδηλώσεων που ξέσπασαν με αφορμή τις επιχειρήσεις σύλληψης μεταναστών στη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη των ΗΠΑ, προκαλώντας αντιδράσεις από την τοπική κοινωνία αλλά και τους Δημοκρατικούς. Αυτοί κατηγόρησαν ανοιχτά τον πρόεδρο ότι χρησιμοποιεί στρατιωτικά μέσα για να καταπνίξει κοινωνικές αντιδράσεις στη σκληρή μεταναστευτική του πολιτική.
Το συγκεκριμένο δικαστικό μπρα ντε φερ θέτει εκ νέου επί τάπητος το ζήτημα των προεδρικών εξουσιών στις ΗΠΑ, ειδικά ως προς τη στρατιωτική παρέμβαση σε εσωτερικά ζητήματα των Πολιτειών. Ο Δημοκρατικός κυβερνήτης της Καλιφόρνια, Γκάβιν Νιούσομ, κατέθεσε ένσταση στα δικαστήρια υποστηρίζοντας ότι η εν λόγω ανάπτυξη παραβιάζει τον νόμο Posse Comitatus του 19ου αιώνα.
Ο νόμος αυτός περιορίζει σαφώς τη χρήση του ομοσπονδιακού στρατού στην επιβολή του νόμου σε επίπεδο Πολιτειών. Από την πλευρά της, η κυβέρνηση επιχειρηματολόγησε ότι το αμερικανικό Σύνταγμα επιτρέπει υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις τη χρήση στρατού για την προστασία ομοσπονδιακών υπαλλήλων και περιουσιακών στοιχείων.
Το θέμα έχει απασχολήσει ξανά τα δικαστήρια, καθώς τον Ιούνιο ο ίδιος δικαστής, ο Μπρέγιερ, έκρινε αρχικά την ανάπτυξη της Εθνοφρουράς ως πιθανόν παράνομη. Ωστόσο, το 9ο Περιφερειακό Εφετείο αναίρεσε την απόφαση μια εβδομάδα αργότερα.
Κατά τη διάρκεια της τριήμερης δίκης που ολοκληρώθηκε στις 13 Αυγούστου, παρουσιάστηκαν στοιχεία για τις δραστηριότητες των στρατευμάτων στην Californια. Οι εκπρόσωποι της Καλιφόρνιας προσπάθησαν να αποδείξουν πως οι στρατιώτες εμπλέκονταν σε καθήκοντα που παραπέμπουν σε αστυνομία, όπως η δημιουργία περιμέτρων ασφαλείας και η σύλληψη ατόμων, ενέργειες που, σύμφωνα με την πολιτεία, έθεσαν υπό αμφισβήτηση τη νομιμότητα της αποστολής τους εξαρχής.
Υπογράμμισαν μάλιστα ότι μια επικράτηση της θέσης της κυβέρνησης Τραμπ θα δημιουργούσε μια «τεράστια και άνευ προηγουμένου αλλαγή στον ρόλο του στρατού στην κοινωνία μας».
Από την άλλη πλευρά, εκπρόσωποι της ομοσπονδιακής κυβέρνησης τόνισαν ότι οι στρατιώτες περιορίστηκαν στην προστασία ομοσπονδιακών πρακτόρων και παρέμειναν εντός των ορίων που θέτει η αμερικανική νομοθεσία.
Ο δικαστής Μπρέγιερ εξέφρασε ανησυχίες σχετικά με το γεγονός ότι τα όρια της διακριτικής ευχέρειας των ώριμων του στρατού παραμένουν θολά, επισημαίνοντας ότι υπάρχουν περιορισμένοι έλεγχοι ως προς το πότε θεωρείται αναγκαία η ανάπτυξη τέτοιων δυνάμεων.
Παρά την ύφεση των διαμαρτυριών στο Λος Άντζελες κατά την περίοδο της δίκης, σημαντικός αριθμός στρατιωτών παρέμενε στην περιοχή. Σύμφωνα με τα στοιχεία της δίκης, οι δυνάμεις χρησιμοποιήθηκαν τόσο για την επιβολή της τάξης κατά τη διάρκεια επιδρομών σε καλλιέργειες κάνναβης εκτός πόλης, όσο και ως αποτρεπτική δύναμη σε δημοφιλείς χώρους, σε συνδυασμό με επιχειρήσεις της Υπηρεσίας Μετανάστευσης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η πολιτική της κυβέρνησης Τραμπ να ενισχύσει με στρατιωτικές δυνάμεις και την Ουάσινγκτον, επικαλούμενος τα υψηλά ποσοστά εγκληματικότητας, παραμένει ανέγγιχτη από τη συγκεκριμένη δικαστική απόφαση. Αυτό συμβαίνει επειδή, σε αντίθεση με τις Πολιτείες, ο πρόεδρος διαθέτει μεγαλύτερη ευχέρεια κινήσεων σε ομοσπονδιακά εδάφη όπως η Περιφέρεια της Κολούμπια.