ΝΑΤΟ: Όλες οι χώρες πιάνουν το 2% ΑΕΠ για άμυνα, στόχος το 5% μέχρι 2035

Οι 32 χώρες-μέλη του NATO πρόκειται εφέτος να διαθέσουν τουλάχιστον το 2% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) τους για την άμυνά τους, γεγονός που επιβεβαιώνει η ατλαντική συμμαχία, υπογραμμίζοντας όμως ότι απαιτείται μία σημαντική δημοσιονομική προσπάθεια για τα επόμενα δέκα χρόνια.

Βάσει των πιο πρόσφατων στοιχείων που δημοσιεύθηκαν στις Βρυξέλλες, όλες οι χώρες του ΝΑΤΟ, συμπεριλαμβανομένων του Βελγίου, του Καναδά, της Ισπανίας και της Ιταλίας, αναμένεται να πετύχουν τον φιλόδοξο αυτό στόχο έως το τέλος του 2025.

Για τις συγκεκριμένες χώρες, που θεωρούνταν από τις πλέον καθυστερημένες στην υλοποίηση της σχετικής δέσμευσης, χρειάστηκε πάνω από μια δεκαετία για να φτάσουν στο καθορισμένο επίπεδο, το οποίο είχε τεθεί εξαρχής το 2014, μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία.

Υπό την πίεση της διακυβέρνησης Ντόναλντ Τραμπ και εξαιτίας της αυξημένης απειλής από τη Ρωσία, τα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ τώρα διακηρύσσουν ακόμη πιο φιλόδοξους στόχους.

Στα τέλη Ιουνίου, οι χώρες της Συμμαχίας δεσμεύθηκαν σχεδόν να διπλασιάσουν τις στρατιωτικές τους δαπάνες μέχρι το 2035, στοχεύοντας το 3,5% του ΑΕΠ τους για αμιγώς στρατιωτικά έξοδα – στοιχεία που είχαν υπολογιστεί έως τώρα στο όριο του 2%.

Επιπλέον, αναλήφθηκε δέσμευση για διάθεση του 1,5% του ΑΕΠ σε δαπάνες σχετικές με την ασφάλεια, συμπεριλαμβανομένων επενδύσεων σε κρίσιμες υποδομές όπως δρόμοι και γέφυρες.

Το σύνολο των δεσμεύσεων αυτών εκτοξεύει τη συνολική συμβολή στο 5% του ΑΕΠ κάθε χώρας-μέλους, μεταφράζοντας τις υποχρεώσεις σε εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως. Μόνο για το 2025, το ΝΑΤΟ υπολογίζει ότι οι στρατιωτικές δαπάνες θα υπερβούν το 1,5 τρισ. δολάρια (1,29 τρισ. ευρώ).

Το φιλόδοξο αυτό σχέδιο έχει ως σκοπό να ενισχύσει την ατλαντική συμμαχία απέναντι στη ρωσική απειλή. Σύμφωνα με τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, η Ρωσία θα μπορούσε να εξαπολύσει «νικηφόρα» επίθεση στην Ευρώπη τα επόμενα τρία έως πέντε χρόνια αν τα νέα αυτά μέτρα δεν υιοθετηθούν.

Ωστόσο, η απόφαση για καθολική δέσμευση του 5% των ΑΕΠ επικρίθηκε έντονα, μεταξύ άλλων και από την Ισπανία.

 Παρότι η Μαδρίτη δεν μπλόκαρε τη συμφωνία, δήλωσε ότι δεν προτίθεται να εφαρμόσει το 5%, τονίζοντας ότι κάθε κράτος-μέλος οφείλει να ενισχύει τις αμυντικές του δυνατότητες με βάση τα πλάνα που σχεδιάζει η συμμαχία. Η ισπανική πλευρά δηλώνει πως επαρκεί η δαπάνη του 2% του ΑΕΠ για την επίτευξη των στόχων που της έχουν ανατεθεί.

Για το 2025, η Πολωνία διατηρεί την πρωτοκαθεδρία στις στρατιωτικές δαπάνες, διαθέτοντας το 4,48% του ΑΕΠ της για την άμυνα, ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες ακολουθούν με 3,22%, ποσό μεν ελαφρώς μειωμένο σε σχέση με το παρελθόν, αλλά πολύ υψηλότερο σε απόλυτους αριθμούς σε σχέση με κάθε άλλη χώρα-μέλος.