Σε μια προσπάθεια να τερματιστεί μια από τις πιο παρατεταμένες συγκρούσεις του μετασοβιετικού χώρου, ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ φιλοξενεί σήμερα στον Λευκό Οίκο τους ηγέτες της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν, σε μια συνάντηση που ήδη χαρακτηρίζεται από την Ουάσινγκτον ως «ιστορική ειρηνευτική σύνοδος».
«Αυτά τα δύο έθνη βρίσκονται σε πόλεμο για πολλά χρόνια, με χιλιάδες θύματα. Πολλοί προσπάθησαν να βάλουν τέλος στη σύγκρουση, χωρίς επιτυχία, μέχρι τώρα», έγραψε ο πρόεδρος Τραμπ στην πλατφόρμα Truth Social, ανακοινώνοντας τη συνάντηση.
Ο πρωθυπουργός της Αρμενίας Νικόλ Πασινιάν και ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίεφ έφθασαν την Πέμπτη στην Ουάσινγκτον.
Κατά την επίσκεψή τους αναμένεται να υπογράψουν διμερείς συμφωνίες με τις ΗΠΑ, ενώ θα έχουν χωριστές και κοινές επαφές με τον Αμερικανό πρόεδρο.
Η επιλογή της αμερικανικής πρωτεύουσας για τη διεξαγωγή της συνάντησης θεωρείται ιδιαίτερα σημαντική, καθώς δείχνει σαφή στροφή και των δύο πρώην σοβιετικών δημοκρατιών μακριά από την επιρροή της Μόσχας και προς τη Δύση.
Το μήνυμα προς το Κρεμλίνο είναι ηχηρό, η Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν αναζητούν ειρήνη εκτός ρωσικής σφαίρας επιρροής.
Για τον Ντόναλντ Τραμπ, η συνάντηση αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης προσπάθειας να εδραιώσει τις ΗΠΑ ως τον βασικό διεθνή παίκτη στην επίλυση γεωπολιτικών κρίσεων, ιδίως σε μια περίοδο που η Ρωσία βρίσκεται απομονωμένη από τη Δύση λόγω της εμπλοκής της στην Ουκρανία.
Το χρονικό της συνάντησης δεν είναι τυχαίο: πραγματοποιείται την ημέρα κατά την οποία ο Τραμπ είχε θέσει προθεσμία προς τη Μόσχα για αποδοχή πρότασης εκεχειρίας.
Δύο παραδοσιακοί σύμμαχοι της Ρωσίας βρίσκονται στις ΗΠΑ και ενδέχεται να υπογράψουν ειρηνευτική συμφωνία, χωρίς τη μεσολάβηση του Κρεμλίνου.
Υπενθυμίζεται ότι στις 10 Ιουλίου οι δύο ηγέτες είχαν πραγματοποιήσει επίσημη διμερή συνάντηση στο Άμπου Ντάμπι, σε μια προσπάθεια να προχωρήσουν στις τελικές λεπτομέρειες του συμφώνου ειρήνης.
Ένα από τα κεντρικά σημεία των συνομιλιών αποτελεί το λεγόμενο «Διάδρομος Ζανγκεζούρ», μια στρατηγικής σημασίας προτεινόμενη οδική και σιδηροδρομική σύνδεση που θα επιτρέψει στο Αζερμπαϊτζάν να συνδεθεί με τον θύλακα του Ναχιτσεβάν μέσω της Αρμενίας, προσφέροντας ταυτόχρονα διέξοδο προς την Τουρκία, στενή σύμμαχο του Μπακού.
Η προοπτική υπογραφής συμφωνίας ειρήνης μακριά από τη ρωσική επιρροή θα αναδιαμορφώσει τον χάρτη επιρροής στον Νότιο Καύκασο, με δυνητικά μακροπρόθεσμες επιπτώσεις για την περιφερειακή ασφάλεια και τη στρατηγική ισορροπία.
Αναλυτές εκτιμούν ότι η εμπλοκή των ΗΠΑ στο ζήτημα του Καυκάσου μπορεί να ανατρέψει το παραδοσιακό στάτους κβο, με τη Ρωσία να χάνει σταδιακά τον ρόλο του εγγυητή στην περιοχή.