Μόλις 30% ήταν η συνολική συμμετοχή των Ιταλών πολιτών στα πέντε κρίσιμα δημοψηφίσματα, που αφορούσαν τόσο τα εργασιακά δικαιώματα όσο και την παροχή ιταλικής υπηκοότητας σε ξένους πολίτες, σύμφωνα με τα έως τώρα διαθέσιμα στοιχεία.
Αυτό το υπερβολικά χαμηλό ποσοστό προσέλευσης είχε ως αποτέλεσμα τα δημοψηφίσματα να κριθούν άκυρα, αφού η ιταλική νομοθεσία απαιτεί τουλάχιστον 50%+1 των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων για τη νομιμοποίηση του αποτελέσματος.
Πολιτικές διαστάσεις γύρω από την αποχή
Σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, το κυβερνών κόμμα της πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι τόνισε πως «ο μόνος πραγματικός στόχος του δημοψηφίσματος αυτού ήταν να πέσει η κυβέρνηση. Στο τέλος, όμως, οι Ιταλοί εκφράσθηκαν υπέρ της πτώσης της αντιπολίτευσης».
Υπενθυμίζεται ότι η συντηρητική κυβερνητική συμμαχία είχε ταχθεί φανερά υπέρ της αποχής, σε αντίθεση με κύρια κόμματα της αντιπολίτευσης όπως το Δημοκρατικό Κόμμα, τα Πέντε Αστέρια και η Ιταλική Αριστερά με Οικολόγους, που στήριξαν το «ναι» στην ψηφοφορία.
Ο Ιταλός υπουργός Εξωτερικών και επικεφαλής της Forza Italia, Αντόνιο Ταγιάνι, προανήγγειλε τη δρομολόγηση πρωτοβουλίας προς αύξηση του αριθμού των υπογραφών που απαιτούνται για την προκήρυξη δημοψηφίσματος, από τις 500.000 που ισχύουν σήμερα.
Διαπιστώσεις για τα αίτια της χαμηλής συμμετοχής
Από την πλευρά τους, οι Ιταλοί Ριζοσπάστες και το κόμμα Περισσότερη Ευρώπη — οι οποίοι στήριξαν το δημοψήφισμα για την παροχή υπηκοότητας — επεσήμαναν ότι «κέρδισε η οργανωμένη αποχή, η οποία ευνοήθηκε από την έλλειψη επαρκούς πληροφόρησης και από μια αυθόρμητη μορφή αποχής».
Τι ψήφισαν όσοι προσήλθαν
Σε ό,τι αφορά το περιεχόμενο των τεσσάρων εργασιακών δημοψηφισμάτων, η συμμετοχή ήταν περιορισμένη αλλά το ποσοστό υπέρ του «ναι» κινήθηκε μεταξύ 85% και 88%. Για το δημοψήφισμα που πρότεινε τη μείωση του απαιτούμενου χρόνου παραμονής για την απόκτηση ιταλικής υπηκοότητας από δέκα σε πέντε έτη για ξένους πολίτες, το 62% όσων ψήφισαν τάχθηκε υπέρ της αλλαγής.
Η εξέλιξη αυτή αναδεικνύει τη σημασία της ενεργούς συμμετοχής στις δημοκρατικές διαδικασίες και τη διαρκή πρόκληση για την εγχώρια πολιτική σκηνή της Ιταλίας, ιδιαίτερα σε ζητήματα που αγγίζουν δικαιώματα και κοινωνική ένταξη.