Σε μια περίοδο διαδοχικών κρίσεων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσιάζει ένα σχέδιο στρατηγικής ετοιμότητας, που φέρνει σημαντικές αλλαγές στη διαχείριση κρίσεων της Ε.Ε. Με τα πρόσφατα γεγονότα, όπως η πανδημία, ο πόλεμος στην Ουκρανία και η κλιματική κρίση να έχουν επιβαρύνει την ήπειρο, το σχέδιο περιγράφει πιθανά σενάρια κρίσεων, από πολεμικές συγκρούσεις και κυβερνοεπιθέσεις έως φυσικές καταστροφές και υγειονομικές απειλές.
Το σχέδιο περιλαμβάνει σημαντικές αλλαγές στο τομέα της διαχείρισης κρίσεων της Ε.Ε. και έχει δημιουργηθεί στα πρότυπα μοντέλων που ισχύουν στις χώρες της βόρειας Ευρώπης. Όπως αναφέρει το έγγραφο το οποίο είδε το Politico «σε περίπτωση ακραίων αναταραχών, η αρχική περίοδος είναι η πιο κρίσιμη». Η εκτελεστική αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Ροξάνα Μινζάτου, αναμένεται να παρουσιάσει το σχέδιο σήμερα, Τετάρτη (26/3) που τόνισε στο Politico «φτιάξτε τη στέγη σας όσο ο ήλιος λάμπει», προσθέτοντας ότι στόχος της Επιτροπής είναι «να βοηθήσει τα άτομα … σε επίπεδο νοικοκυριού».
Σημαντικές αλλαγές για μια ασφαλή και έτοιμη Ευρώπη
Όπως αναφέρει το Politico, σύμφωνα με το σχέδιο, κάθε πολίτης της ΕΕ θα πρέπει να είναι προετοιμασμένος και να έχει αποθηκευμένα αρκετά τρόφιμα που θα του επιτρέψουν να είναι αυτάρκης και να μπορεί να επιβιώσει για τουλάχιστον 72 ώρες. Τα σενάρια που περιλαμβάνονται στο σχέδιο ετοιμότητας της ΕΕ περιλαμβάνει από πόλεμο έως κυβερνοεπιθέσεις και από θανατηφόρες ασθένειες έως πλημμύρες που προκαλούνται εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής.
Ειδικά για τις κυβερνοαπειλές, προτείνεται η δημιουργία ευρωπαϊκού συστήματος συναγερμού, συνεργασία με το ΝΑΤΟ και ενίσχυση της εκπαίδευσης σε θέματα κυβερνοασφάλειας. Παράλληλα, δίνεται έμφαση στην ετοιμότητα για φυσικές καταστροφές και την εξασφάλιση κρίσιμων πόρων, όπως τρόφιμα, νερό και φάρμακα. Σύμφωνα με το σχέδιο των 17 σελίδων, η στρατηγική θα πρέπει να «δημιουργήσει μια ασφαλή και ανθεκτική Ε.Ε. με τις ικανότητες που απαιτούνται για την πρόβλεψη και τη διαχείριση απειλών και κινδύνων, ανεξάρτητα από τη φύση ή την προέλευσή τους».
Η Επιτροπή προτείνει τη σύσταση κέντρου συντονισμού κρίσεων και την ενσωμάτωση της ετοιμότητας στις πολιτικές και τα προγράμματα της Ε.Ε. Το σχέδιο περιλαμβάνει 30 βασικές δράσεις σε τομείς όπως η πολιτικο-στρατιωτική συνεργασία, η ασφάλεια στον κυβερνοχώρο και η προετοιμασία των πολιτών. Μέσα στα επόμενα δύο χρόνια, θα υλοποιηθούν μέτρα όπως η ενίσχυση της παρακολούθησης ψευδών ειδήσεων, η εκτίμηση της ετοιμότητας του χρηματοπιστωτικού τομέα και η ενσωμάτωση της εκπαίδευσης για κρίσεις στα σχολικά προγράμματα.
Η Κομισιόν εξετάζει ακόμη έναν νέο νόμο για την ετοιμότητα, θέτοντας κοινούς στόχους και προδιαγραφές για τη βελτίωση της ανθεκτικότητας της Ε.Ε. σε μελλοντικές κρίσεις. Ακόμα το σχέδιο περιλαμβάνει την παροχή καθοδήγησης προς τα κράτη-μέλη για «την κάλυψη της αποθήκευσης βασικών προμηθειών, τον σχεδιασμό κρίσεων, τη διαθεσιμότητα καταφυγίων, τα μέτρα για τη διασφάλιση της διαθεσιμότητας κρίσιμων εδαφών και χώρων».
«Οχυρωμένη» έναντι του υβριδικού πολέμου
Το σχέδιο στρατηγικής ετοιμότητας χωρίς να φέρνει νέες αμυντικές πρωτοβουλίες, προτείνει ένα μοντέλο διαχείρισης κρίσεων βασισμένο στο μοντέλο που χρησιμοποιούν οι χώρες της βόρειας Ευρώπης, στο οποίο εμπλέκεται το σύνολο της κοινωνίας, από τους πολίτες μέχρι τις επιχειρήσεις και τις κυβερνήσεις.
Σύμφωνα με το σχέδιο της Κομισιόν, η Ευρώπη θα πρέπει να είναι περισσότερο προετοιμασμένη για κυβερνοεπιθέσεις. Από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, η Ρωσία έχει στοχεύσει μεταξύ άλλων σε κρίσιμες υποδομές όπως τα ενεργειακά δίκτυα, ενώ Κίνα, Ιράν και Βόρεια Κορέα στοχεύουν επίσης συστηματικά δυτικές κυβερνήσεις, εταιρείες και άλλους βασικούς θεσμούς. Οι υβριδικές απειλές και κυβερνοεπιθέσεις που χρηματοδοτούνται από το κράτος έχουν γίνει «μόνιμο χαρακτηριστικό της σημερινής πραγματικότητας», σύμφωνα με το έγγραφο που επικαλείται το Politico.
Στο σχέδιο της Κομισιόν περιλαμβάνεται η δημιουργία ενός «ευρωπαϊκού συστήματος συναγερμού για την κυβερνοασφάλεια», το οποίο, θα βελτιώσει την ανίχνευση απειλών και την επίγνωση της κατάστασης στην Ευρώπη. Προτείνει επίσης ψηφιακή εκπαίδευση και βοήθεια για τις χώρες που ελπίζουν να ενταχθούν στην Ε.Ε., και ζητά περισσότερη διπλωματία στον κυβερνοχώρο και καλύτερη συνεργασία με το ΝΑΤΟ.
Οι εταιρείες πρέπει επίσης να διαδραματίσουν ενεργό ρόλο στην ετοιμότητα, καθώς υπάρχει ανάγκη ανταλλαγής πληροφοριών, αλλά και συμμετοχής σε «στρατηγικές πρωτοβουλίες πρόβλεψης και πρόληψης», καθώς και κατάρτισης. «Η Ε.Ε. πρέπει να προωθήσει τη συνεργασία μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών οργανισμών σε στρατηγικούς τομείς όπως η ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, διασφαλίζοντας ότι οι ανάγκες του εργατικού δυναμικού και η εκπαιδευτική προσφορά είναι ευθυγραμμισμένες», σύμφωνα με το σχέδιο.
Προετοιμασμένη απέναντι στις φυσικές καταστροφές
Η ετοιμότητα «δεν αφορά μόνο τις πιθανές ανθρωπογενείς συγκρούσεις», δήλωσε ακόμα η κα Μινζάτου που επισήμανε τις καταστροφές που υπήρξαν από τις πλημμύρες στην Ισπανία, που είχαν σαν αποτέλεσμα να σκοτωθούν εκατοντάδες άνθρωποι. Πολλοί άνθρωποι δεν γνωρίζουν τι πρέπει να κάνουν μπροστά στις φυσικές καταστροφές, είπε χαρακτηριστικά η εκτελεστική αντιπρόεδρος της Κομισιόν. «Όλοι αυτοί οι τύποι κρίσεων απαιτούν κάποιο σύνολο βασικών δεξιοτήτων, κάποια κατανόηση και γνώση σχετικά με το τι πρέπει να κάνουμε πρώτα», υπογράμμισε.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει μια στρατηγική διαχείρισης αποθεμάτων σε επίπεδο Ε.Ε. για την ενίσχυση της πρόσβασης σε κρίσιμους πόρους, μεταξύ άλλων για την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών και καταστροφών, ιατρικά αντίμετρα, κρίσιμες πρώτες ύλες, ενεργειακό εξοπλισμό και ενδεχομένως τρόφιμα και νερό. Σύμφωνα με το σχέδιο, η στρατηγική θα συνδυάζει τα κεντρικά αποθέματα της Ε.Ε. με τις συνεισφορές των χωρών.
Η Κομισιόν θα παρουσιάσει επίσης μια στρατηγική για τη στήριξη των ιατρικών αντιμέτρων κατά των απειλών για τη δημόσια υγεία, η οποία θα συμπληρωθεί από τα αποθέματα έκτακτης ανάγκης που προτείνονται στον νόμο για τα κρίσιμα φάρμακα.
Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θέλει να ενισχύσει τον συντονισμό της για την αντιμετώπιση κρίσεων, δημιουργώντας ένα «κέντρο συντονισμού κρίσεων», με βάση το υφιστάμενο Κέντρο Συντονισμού Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών (ERCC). Το συγκεκριμένο κέντρο θα επικεντρωθεί στην πρόβλεψη και τη διαχείριση των συνεπειών των κρίσεων σε όλους τους τομείς, θα παρέχει υποστήριξη για τη διαχείριση κρίσεων στις κύριες υπηρεσίες και θα παρακολουθεί τη συνολική αντιμετώπιση των κρίσεων.
Η καλύτερη προετοιμασία απαιτεί επίσης πιο ευέλικτη πρόσβαση σε μετρητά. Η Κομισιόν προτείνει την επανεξέταση των χρηματοδοτικών μέσων για την αντιμετώπιση κρίσεων, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι μηχανισμοί χρηματοδότησης κρίσεων είναι επεκτάσιμοι και μπορούν να προσαρμοστούν στους εξελισσόμενους κινδύνους και κρίσεις. Η εκτελεστική εξουσία σχεδιάζει επίσης να ενσωματώσει την ετοιμότητα στις εξωτερικές επενδύσεις της Ε.Ε., μεταξύ άλλων μέσω της κλιμάκωσης της εφαρμογής έργων προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή και ανθεκτικότητας στις χώρες εταίρους.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
