Σε συμφωνία με τις ΗΠΑ για συνεκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου της χώρας κατέληξε η Ουκρανία, δήλωσε στους Financial Times η Όλια Στεφανίσινα, αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Δικαιοσύνης της Ουκρανίας, ενώ την είδηση επιβεβαίωσε το γραφείο του προέδρου Ζελένσκι στην εφημερίδα Kyiv Independent.
Οι διαπραγματεύσεις γύρω από τη συμφωνία πυροδότησαν εντάσεις μεταξύ του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και του Ζελένσκι την περασμένη εβδομάδα. Στα εδάφη της Ουκρανίας βρίσκονται σπάνιες γαίες και άλλα μεταλλεύματα που αντιστοιχούν σε 5% του παγκόσμιου ορυκτού πλούτου, σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΟΗΕ.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ των Financial Times, η Ουκρανία έχει εξασφαλίσει ευνοϊκότερους όρους και έχει πλαισιώσει τη συμφωνία ως έναν τρόπο ενίσχυσης των δεσμών με τις ΗΠΑ.
Ο Ζελένσκι αναμένεται να μεταβεί στην Ουάσινγκτον για μια τελετή υπογραφής τις επόμενες εβδομάδες, σύμφωνα με τους Financial Times.
Η τελική έκδοση της συμφωνίας, με ημερομηνία 24 Φεβρουαρίου, δημιουργεί ένα ταμείο στο οποίο η Ουκρανία θα συνεισφέρει το 50% των εσόδων από τη «μελλοντική νομισματοποίηση» των κρατικών ορυκτών πόρων, συμπεριλαμβανομένου του πετρελαίου και του φυσικού αερίου. Το ταμείο θα επενδύσει σε έργα εντός της Ουκρανίας.
Η συμφωνία αποκλείει πόρους που ήδη συνεισφέρουν στον κρατικό προϋπολογισμό της Ουκρανίας, πράγμα που σημαίνει ότι δεν θα καλύψει τις δραστηριότητες της Naftogaz και της Ukrnafta, των μεγαλύτερων παραγωγών πετρελαίου και φυσικού αερίου της χώρας.
Η συμφωνία δεν περιλαμβάνει εγγυήσεις ασφαλείας από τις ΗΠΑ, στις οποίες είχε αρχικά επιμείνει το Κίεβο.
Το τελευταίο προσχέδιο της συμφωνίας απορρίπτει προηγούμενες απαιτήσεις των ΗΠΑ για 500 δισ. δολ., σχετικά με τους φυσικούς πόρους της Ουκρανίας, η οποία ήταν ένα σημαντικό σημείο τριβής, σύμφωνα με το ουκρανικό μέσο ενημέρωσης Economic Pravda, το οποίο είδε τη συμφωνία.
Σύμφωνα με τους αναθεωρημένους όρους, το ταμείο θα λάβει το 50% των εσόδων από τις υποδομές της Ουκρανίας που σχετίζονται με τους ορυκτούς πόρους, συμπεριλαμβανομένων των λιμένων. Η κοινή ιδιοκτησία θα καθορίζεται με βάση τις πραγματικές οικονομικές συνεισφορές. Η διαχείριση θα μοιράζεται, αλλά οι ΗΠΑ θα έχουν εξουσία λήψης αποφάσεων σύμφωνα με τους δικούς τους νόμους.
Τα ζητήματα του μεριδίου των ΗΠΑ στο ταμείο και οι όροι της «κοινής ιδιοκτησίας» θα εξεταστούν σε επόμενες συμφωνίες, σύμφωνα με τους Financial Times.
Ο Ζελένσκι είχε προηγουμένως απορρίψει την πρόταση των ΗΠΑ, επικαλούμενος την έλλειψη εγγυήσεων ασφαλείας και αντιτιθέμενος στη δομή αποπληρωμής 1:2, η οποία θα απαιτούσε από την Ουκρανία να επιστρέψει δύο δολάρια για κάθε ένα που έλαβε ως βοήθεια.
Η κυβέρνηση Τραμπ έχει αυξήσει την πίεση στην Ουκρανία να οριστικοποιήσει τη συμφωνία τις τελευταίες εβδομάδες, με τον Τραμπ να επιτίθεται δημοσίως στον Ζελένσκι, αποκαλώντας τον «δικτάτορα χωρίς εκλογές» και προτρέποντάς τον να «κινηθεί γρήγορα, αλλιώς δεν θα του απομείνει χώρα».
Ο Τραμπ έχει παρουσιάσει τη συμφωνία ως έναν τρόπο ενίσχυσης της οικονομίας της Ουκρανίας, που θα διασφαλίζει παράλληλα ότι οι ΗΠΑ «θα ανακτήσουν τα δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια και τον στρατιωτικό εξοπλισμό που αποστέλλουν στην Ουκρανία».