Σε ζώνη υψηλού κινδύνου μπαίνουν οι ευρωπαϊκές χρηματιστηριακές αγορές, με αναπόφευκτη αντανάκλαση και στην ελληνική, καθώς η οικονομική πολιτική του Ντόναλντ Τραμπ θα μπορούσε να οδηγήσει ακόμη και σε ύφεση την ήδη ευάλωτη οικονομία της ευρωζώνης και να ασκήσει ισχυρή πίεση στα οικονομικά αποτελέσματα των εταιρειών.
Η πολιτική του "America First", που αναμένεται να έχει κύριο συστατικό στοιχείο τον ακραίο προστατευτισμό με επιβολή υψηλών δασμών σε όλες τις εισαγωγές, άρχισε ήδη να αξιολογείται από χθες από τους επενδυτές στις δύο όχθες του Ατλαντικού και παρατηρήθηκε ένα σπάνιο φαινόμενο πλήρους αποσύνδεσης των δεικτών Ευρώπης και Wall Street: στην Ευρώπη κατεγράφησαν σημαντικές απώλειες, ενώ το κλίμα στη Νέα Υόρκη ήταν πανηγυρικό, με τους βασικούς δείκτες να κλείνουν με εντυπωσιακή άνοδο. Το Χρηματιστήριο Αθηνών κατάφερε να διασωθεί με άνοδο 0,64%, κυρίως χάρη στις προσδοκίες που δημιουργούν οι επικείμενες ανακοινώσεις αποτελεσμάτων από τις τράπεζες.
Πάρτι στη Wall Street....
| Dow Jones | +1,508.05 | 3,57% |
| S&P 500 | +146.28 | +2.53% |
| Nasdaq | +539.48 | +2.93% |
| Small Cap 2000 | +133.71 | +5.91% |
...Κατήφεια στην Ευρώπη |
||
| DAX | -216.96 | -1.13% |
| CAC 40 | -37.54 | -0.51% |
| AEX (Amsterdam) | -7.35 | -0.83% |
| IBEX 35 | -343.90 | -2.90% |
| FTSE MIB | -531.34 | -1.54% |
| Euro Stoxx 50 | -71.48 | -1.47% |
Το πόσο βαρύ έχει γίνει το κλίμα στις αγορές για την Ευρώπη φάνηκε πολύ καθαρά στις κινήσεις που έγιναν στην αγορά συναλλάγματος. Το δολάριο «απογειώθηκε» χθες, συνεχίζοντας την πορεία που ακολουθεί το τελευταίο διάστημα, όσο οι αγορές προεξοφλούσαν τη νίκη Τραμπ, όμως το ευρώ ήταν το νόμισμα που δέχθηκε την ισχυρότερη πίεση.
Η «βουτιά» του ευρώ
Είναι χαρακτηριστικό ότι η ημερήσια πτώση του ευρώ χθες έφθασε το 2% και ήταν, όπως σημειώνουν αναλυτές, η μεγαλύτερη από τον Ιούνιο του 2016, όταν το βρετανικό δημοψήφισμα για την έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ένωση είχε βυθίσει σε χάος τις αγορές. Ήταν μια ημερήσια πτώση που ξεπέρασε και τη χειρότερη, αντίστοιχη ημερήσια υποχώρηση του ευρώ μέσα στον Μάρτιο του 2020, όταν οι αγορές βυθίζονταν εξαιτίας της πανδημίας.
Η απειλή από τον Τραμπ
Η ευρωπαϊκή οικονομία μπαίνει σε μια περίοδο παρατεταμένης αβεβαιότητας μετά την εκλογή Τραμπ και αναπόφευκτα αυτό θα επηρεάσει τις αγορές, ιδιαίτερα αν οι πολιτικές ηγεσίες στην Ευρώπη δεν καταφέρουν να δώσουν δικές τους γεωπολιτικές και οικονομικές απαντήσεις στις προκλήσεις που θα δημιουργήσει η ηγεσία Τραμπ, ξεπερνώντας τα γνωστά προβλήματα και αγκυλώσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η οικονομική και εξωτερική πολιτική του Τραμπ, αν και ακόμη παραμένει ασαφές σε ποιον βαθμό θα υλοποιήσει τις εξαγγελίες του, φαίνεται να στρέφεται ευθέως κατά της Ευρώπης, χωρίς ο ένοικος του Λευκού Οίκου να σέβεται τις αρχές που διέπουν εδώ δεκαετίες της σχέσης Ευρώπης - Αμερικής:
- Ο πρώτος και σοβαρότερος κίνδυνος για την Ευρώπη έρχεται από τον ακραίο προστατευτισμό του Τραμπ και, ειδικότερα, από δέσμευση να επιβάλει υψηλούς δασμούς, της τάξεως του 20%, σε όλες τις εισαγωγές, με τον συντελεστή για την Κίνα να ανεβαίνει ακόμη υψηλότερα, στο 60%. Η οικονομία της ευρωζώνης πιέζεται ήδη από τη μειωμένη ζήτηση από την Κίνα και τόσο υψηλοί δασμοί σε μια κορυφαία αγορά - προορισμό, όπως η αμερικανική, θα προκαλούσαν τεράστιες απώλειες στον εξαγωγικό τομέα, την ώρα μάλιστα που η οικονομία μετά βίας ισορροπεί σε ρυθμό ανάπτυξης οριακά θετικό.
- Ο δεύτερος κίνδυνος έρχεται από τον απομονωτισμό που χαρακτηρίζει την εξωτερική πολιτική του Τραμπ. Ακόμη δεν είναι σαφές τι σχεδιάζει για τον ρόλο των ΗΠΑ στο NATO, βέβαιο είναι όμως ότι ο νέος πρόεδρος θα θελήσει να περιορίσει την εμπλοκή των ΗΠΑ στην ασφάλεια της Ευρώπης και η αύξηση των ήδη διογκωμένων αμυντικών δαπανών των ευρωπαϊκών κρατών θεωρείται βέβαιη. Επιπλέον, η Ευρώπη είναι πολύ πιθανό να κληθεί να σηκώσει χωρίς σημαντική αμερικανική συμμετοχή το βάρος της υποστήριξης της Ουκρανίας στον πόλεμο με τη Ρωσία, καθώς, σε αντίθετη περίπτωση, θα ρισκάρει μια νίκη του Πούτιν, που θα μετατοπίσει τη ρωσική απειλή στην ανατολική πτέρυγα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όταν ακόμη και η Γερμανία βυθίζεται σε πολιτική κρίση (χθες κατέρρευσε η κυβέρνηση Σολτς) επειδή δεν μπορεί να κλείσει τον προϋπολογισμό της, γίνεται αντιληπτό πόσο μεγάλο θα είναι το βάρος της αύξησης των αμυντικών δαπανών.
- Μια άλλη πλευρά των κινδύνων που δημιουργεί η πολιτική Τραμπ θα φανεί, εκτιμούν αναλυτές, στη νομισματική πολιτική. Τα trumponomics εκτιμάται ότι θα αναζωπυρώσουν τις πληθωριστικές πιέσεις στις ΗΠΑ και θα αναγκάσουν τη Fed να ακολουθήσει αυστηρότερη νομισματική πολιτική. Αυτό θα δημιουργήσει σοβαρά διλήμματα για την ΕΚΤ, που βρίσκεται σε φάση μείωσης των επιτοκίων, καθώς τα υψηλότερα από το αναμενόμενο επιτόκιο στις ΗΠΑ θα πιέσουν και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να συγκρατήσει τις δικές της μειώσεις. Αυτό κρύβει προφανείς κινδύνους, για μια οικονομία που μετά βίας αποφεύγει την ύφεση και χρειάζεται στήριξη από τη μείωση των επιτοκίων.
Σε αυτές τις συνθήκες αρχίζει να φαίνεται επιτακτική η ανάγκη εφαρμογής του σχεδίου Ντράγκι για μια μεγάλη αύξηση των επενδύσεων στην Ευρώπη. Το θέμα θα συζητήσουν οι 27 ηγέτες αύριο στη Βουδαπέστη, ωστόσο δεν φαίνεται να υπάρχει ακόμη πολιτική βούληση και σύγκλιση θέσεων για να ληφθούν τολμηρές αποφάσεις.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
